>
Fa   |   Ar   |   En
   تحلیل گفتمان انتقادی «وظایف مرید» از دیدگاه قشیری براساس رویکرد فرکلاف  
   
نویسنده منتظری فاطمه ,رضویان حسین ,رضایی محمد ,کیا حسین
منبع نثر پژوهي ادب فارسي - 1397 - دوره : 21 - شماره : 44 - صفحه:129 -149
چکیده    تحلیل گفتمان انتقادی روشی برای تحلیل متن است و جامع‌ترین الگو را در این زمینه، نورمن فرکلاف (1989) ارائه کرده است که در سه سطحِ توصیف، تفسیر و تبیین، رابطۀ متن را با بافت موقعیتی آن آشکار می‌سازد. با گسترش شیوه‌های جدید در تحلیل متون، بررسی متون کهن از این افق‌های تازه ضروری می‌نماید. هرچند متون عرفانی بیشتر با انگیزه‌های درونی و به دور از مبارزه با سیاست و اجتماع نگاشته می‌شدند؛ اما از تاثیر اجتماع و دوران خود مصون نبوده‌اند و گفتمان‌های مسلط بر آن‌ها، متاثر از شرایط دوران آن‌هاست. قرن پنجم یکی از دوره‌های مهم در تصوف است و رسالۀ قشیریه یکی از متون برجسته‌ایست که در همین دوران به‌وسیلۀ ابوالقاسم قشیری در پیِ ایجاد انحراف در تصوف، برای تبیین اصول و عقاید صوفیه نگاشته شده است. در این پژوهش باب آخر از این اثر را که دربرگیرندۀ سفارش به مریدان است؛ بر اساس نظریۀ فرکلاف تحلیل نموده‌ایم. نتایج بررسی نشان می‌دهد که ایدئولوژی قشیری در شیوۀ استفاده از عبارات و کلمات آشکار می‌شود. گفتمان‌های مسلط بر این باب شامل تعظیم صوفیه، تسلیم مرید در برابر پیر و زهد هستند که علاوه بر بازنمایی اوضاع اجتماعی و فرهنگی و سیاسی، به بازتولید شرایط جدید و بهبود وضع موجود نیز کمک نموده‌اند.
کلیدواژه تحلیل گفتمان انتقادی، فرکلاف، قرن پنجم، رسالۀ قشیریه، مرید
آدرس دانشگاه سمنان, ایران, دانشگاه سمنان, گروه زبانشناسی همگانی, ایران, دانشگاه سمنان, گروه زبان و ادبیات فارسی, ایران, دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان, گروه زبان و ادبیات فارسی, ایران
 
   Critical Discourse Analysis of “Disciple’s Duties” from the Qushayri’s Point of View, According to the Fairclough’s Theory  
   
Authors Montazeri Fatemeh ,Razavian Hossein ,rezayi mohammad ,kia Hossein
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved