طراحی محتوای آموزش سنجش‌های شیمی سبز برای دانشجویان کارشناسی شیمی: سنجش‌های جرمی و زیست‌محیطی

هدف از پژوهش حاضر طراحی محتوای آموزش سنجش های شیمی سبز برای دانشجویان کارشناسی شیمی است. این پژوهش برحسب هدف از نوع کاربردی توسعه ای و از نظر جمع آوری و تحلیل داده ها از نوع توصیفی تحلیلی با استفاده از فن تحلیل محتوا می باشد. نمونه آماری استفاده شده مجموعه ی کتاب ها، مقاله ها، مجله ها و پایان نامه های مرتبط با شیمی سبز بوده که تا اشباع نظری داده ها انتخاب و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. با بررسی ادبیات و پیشینه موضوع درمورد چگونگی طراحی محتوای آموزشی شیمی سبز، با راهنمایی متخصصان این حوزه، طی چندین مرحله رفت و برگشتی کد گذاری محوری، سرفصل هایی تعیین شد و سپس براساس سرفصل های تعیین شده اهدافی برای هر مبحث در جدول هدف محتوا نوشته شد. نتیجه های پژوهش نشان داد که برای طراحی محتوای آموزش سنجش های شیمی سبز، دو مقوله ی سنجش های جرمی و سنجش های زیست محیطی، اصول شیمی سبز می تواند به صورت کمی مورد ارزیابی قرار گیرد. در این دو مقوله روش های متنوعی برای ارزیابی سبز بودن یک واکنش (سنتز واکنش های آلی) شناسایی شدند، از جمله؛ اقتصاد اتمی، کارایی جرم واکنش، پارامتر بازیافت مواد، فاکتور زیست محیطی، شدت جرم فرایند و بازده جرم موثر که در یک چارچوب مفهومی ارایه شده اند.

Content Design of Green Chemistry Metrics Education for Undergraduate Chemistry Students: Mass Metrics and Environmental Metrics

The purpose of this study was to design educational content of Green Chemistry Metrics for undergraduate chemistry students. Based on the purpose of the research, it was an applieddevelopment type, and in terms of collecting and analyzing the data; a descriptiveanalytical type is used. The statistical sample was a collection of books, articles, journals, and dissertations related to green chemistry which were selected and analyzed up to getting theoretical saturation. By reviewing related literature and investigating various sources on how to design the educational contents of the chemistry green, and also by directions of the field experts, during several revers phases of core coding, chapters were determined, then, according to the designated chapters, objectives were written for each topic in the targetcontent table. The results of this study showed that for the design of the content of training green chemistry measurements, two categories of mass measurements and environmental measurements can often be quantitatively evaluated in the twelve principles of green chemistry. In these two categories, there are various methods for assessing the greenness of a reaction (organic reaction synthesis) were identified, including atomic economy, reaction mass efficiency, material recovery parameter, environmental factor, process mass intensity, and effective mass efficiency are presented in a conceptual framework.