تاثیر تنش خشکی اعمال شده توسط PEG6000 بر خصوصیات فیزیولوژیک و مورفولوژیک جوانه زنی بذور گلرنگ (Carthamus tinctorius) به منظور گزینش ژنوتیپهای متحمل به خشکی

تنش خشکی از مهم ترین عوامل ایجاد اختلال در رشد و نمو گیاهان به ویژه در مرحله جوانه زنی در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. با توجه به اهمیت گلرنگ به عنوان یک دانه روغنی و دارویی، رسیدن به ژنوتیپ (هایی) که قادر به تحمل تنش رطوبتی در مراحل اولیه رشد (جوانه زنی) باشد مهم و ضروری می باشد. بدین منظور جوانه زنی و رشد گیاهچه های 10 ژنوتیپ گلرنگ در شرایط تنش رطوبتی در چهار سطح خشکی شامل صفر (شاهد)، 4- ، 8- و 12- بار به وسیله محلول پلی اتیلن گلایکول 6000 مورد آزمون قرار گرفتند. صفات مورد بررسی درصد جوانه زنی نهایی (fg)، شاخص سرعت جوانه زنی (pi)، شاخص تنش جوانه زنی (gsi)، طول ریشه چه (rl) و ساقه چه (sl)، وزن خشک ساقه چه و ریشه چه بودند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس و مقایسه میانگینها نشان داد که در اکثر صفات مورد بررسی تاثیر سطوح پتانسیل، ژنوتیپها و اثر متقابل آنها معنی دار بود و کاهش پتانسیل باعث کاهش مقدار صفات گردید. صفت طول ریشه چه نسبت به سایر صفات حساسیت بیشتری به کاهش پتانسیل آب داشت و با کاهش پتانسیل، طول ریشه چه ها افزایش نشان دادند. همچنین بین شاخص سرعت جوانه زنی با صفت طول ساقه چه (**41/0) و شاخص تنش جوانه زنی با طول ساقه چه (**71/0) همبستگی مثبت و معنی داری وجود داشت، در نتیجه از طریق این صفت می توان نسبت به گزینش ارقام متحمل اقدام نمود. در مجموع نتایج بیانگر وجود تنوع ژنتیکی قابل توجه در بین ژنوتیپها بوده و با توجه به صفات مورد بررسی ژنوتیپ زرقان 279 از تحمل بالایی و ژنوتیپهای ورامین 295 و il-111 از تحمل پایینی نسبت به خشکی برخوردار می باشند.