کاربرد روش MCDM در اولویت بندی زیر حوزه ها به منظور کنترل سازه ای سیلاب
|
|
|
|
|
نویسنده
|
خلقی مجید
|
منبع
|
مجله منابع طبيعي ايران - 1381 - دوره : 55 - شماره : 4 - صفحه:479 -490
|
چکیده
|
در سالهای اخیر پروژه های سازه ای مهار سیلاب ، در سطح کشور گسترش وسیعی داشته است . یکی از مسائل مهم در این گونه پروژه ها ، با توجه به حجم کار و هزینه اجرایی آن ، اولویت بندی زیرحوزه ها برای اجرا است، که در حال حاضر به صورت سنتی و سلیقه ای انجام می شود . هدف از این تحقیق ارائه روشی است که بر مبنای یک منطق ریاضی ، توان انجام اولویت بندی داشته باشد .به طور کلی در این گونه موارد می توان از روشهای تصمیم گیری چند معیاره mcdm استفاده کرد ، در این میان روش uta تابع تجمعی ارزش ، با توجه به انعطاف پذیری واهمیتی که در مراحل مختلف گزینه یابی به تصمیم گیرنده میدهد ، مورد استفاده قرارمیگیرد . این روش که بر اساس برنامه ریزی خطی چند قطعه ای است ، هفت تابع ارزش هر گزینه محاسبه و بر مبنای مقدار آن ، اولویت بندی صورت میگیرد . در این تحقیق 49 زیر حوزه آبخیز رودخانه کن در شمال غرب تهران ، بر اساس سه معیار سیلاب ویژه ، زمان تاخیر و خسارتهای جانی -مالی مورد ارزیابی قرار گرفت . با توجه به توانایی های این روش ، محاسبات با در نظر گرفتن وزن مشابه بوده ولی از اولویت پنجم به بعد با توجه به نوع وزن بندی متفاوت هستند . اولویت برتر در این منطقه ، زیر حوزه ، k3 ((کشار) است. با توجه به اینکه این زیر حوزه چه از نظر سیلاب ویژه و چه از نظر درصد خسارت ، کمتر از گزینه های بعدی قرار دارد ، ولی به دلیل بالا بودن تابع تجمعی ارزش ، در اولویت اول قرار گرفته است . روش تصمیم گیری چند معیاره با توجه به در نظر گرفتن معیارهای مختلف وچندین تابع هدف در برنامه ریزی خطی ، میتواند در مدیریت آبخیزها موثرباشد .در ضمن در صورتی که تعداد معیارها زیاد باشد وزن بندی معیارها حساس بوده و باید با دقت بیشتری انجام گیرد . این روش می تواند به طور موثری در این گونه پروژه ها ، کاربرد داشته باشد و در نتیجه از صرف هزینه های بیهوده در زیر حوزه هایی که د راولویت های پاین قرار دارند ، جلوگیری کند .
|
کلیدواژه
|
سیلخیزی ، کنترل سازه ای ، هزینه ، تصمیم گیری چند معیاره ، تابع تجمعی ارزش ، رودخانه کن
|
آدرس
|
دانشگاه تهران, دانشکده کشاورزی, گروه آبیاری و آبادانی, ایران
|
پست الکترونیکی
|
kholghi@ut.ac.ir
|
|
|
|
|