مقایسه روش زمین شناسی و روش ژئومورولوژی برای مطالعات خاکشناسی در منابع طبیعی

انجام مطالعات خاکشناسی که زیر بنای تمامی طرح های منابع طبیعی می باشد، مستلزم مصرف هزینه زیادی است، که هزینه این مطالعات ناشی از هزینه های حفر پروفیل و هزینه هایی است که صرف تجزیه خاک می شود. به همین دلیل بهتر است روشی برای مطالعات خاکشناسی در منابع طبیعی انتخاب شود که با تعداد پروفیل های خاک کمتر بتواند با دقت قابل قبول ویژگی های خاک را پیش بینی نماید. به این منظور در زیر حوزه حسنجون از حوزه آبخیز طالقان که در محدوده 37 و 50 درجه تا 50 دقیقه و 50 درجه طولی شرقی و 7 دقیقه و 36 درجه تا 20 دقیقه و 36 درجه عرض شمالی واقع شده است و از نظر زمین شناسی و ژئومورفولوژی دارای تنوع زیادی بود، اقدام به مقایسه روش های زمین شناسی و ژئومورفولوژی که جزو متداول ترین روش ها در مطالعات منابع طبیعی می باشند، گردید. ابتدا نقشه واحدهای کاری هر کدام از روش های زمین شناسی و ژئومورفولوژی از طریق برررسی های فتوژئولوژی و بازدیدهای میدانی با استفاده از سامانه های اطلاعات جغرافیایی در مقیاس 1:20000 تهیه شد و سپس اقدام به حفر حدود 60 پروفیل در این واحدها گردید. پس از تشریح پروفیل، از هر افق خاک نمونه برداری انجام شد و در آزمایشگاه تحت آزمایش های شیمیایی و فیزیکی قرار گرفت تا مقدار ph، ec، درصد مواد آلی، درصد کربنات کلسیم، درصد سیلت، درصد شن و درصد رس تعیین گردد. سپس آزمون های آماری با استفاده از نرم افزارهای مناسب آماری و در سطح احتمال 5 درصد انجام شد. نتایج آزمون های آماری نشان داد که واحدهای کاری زمین شناسی پلی گون های همگنی نیستند و پروفیل هایی که رخساره های مختلف یک جنس سنگ حفر گردید، اختلاف معنی داری وجود دارد (به غیر از ph)، به همین دلیل جدا نمودن رخساره ژئومورفولوژی در هر سنگ ضروری است. از طرفی پروفیل های موجود در شیب های مختلف یک رخساره با یکدیگر اختلاف معنی داری نداشتند و به عبارت دیگر حفر پروفیل های بیشتر و صرف هزینه زیادتر دقت مطالعه را در حد قابل قبولی افزایش نمی دهد، بنابراین برای مطالعات خاکشناسی در منابع طبیعی و در شرایط اقلیمی مشابه منطقه مورد مطالعه روش ژئومورفولوژی بهتر از روش زمین شناسی است.