بررسی روش تفسیر علامه حلی در ایضاح مخالفه السنه با تاکید بر نسخه های خطی ایضاح

کتاب ایضاح مخالفة السنه لنص الکتاب و السنه تالیف علامه حلی ( م 726 ) است که هنوز به زیور طبع آراسته نشده است . از انجا که مولف در این کتاب ، مبانی کلامی اهل سنت را بر قرآن عرضه کرده و وجوه مخالفت آنها را نص قرآن بیان کرده است ، دانشمندان این کتاب را هم در زمره کتب احتجاج و هم در عداد تفاسیر به شمار می آورده اند ، نسخه های خطی موجود این کتاب ،‌از آیه 212 سوره بقره آغاز و با پایان سوره آل عمران ختم می شود . مولف در این کتاب آیات را به شیوه تفاسیر ترتیبی ذکر کرده است و موارد مبهم را به صورت گذرا توضیح داده است . تفسیر وی نخستین گام مستقل در تفسیر کلامی آن هم کلام تطبیقی است که از این حیث اهمیت ویژه ای دارد . در فرهنگ اسلامی ، تفسیر نگاری پیشینه ای بسیار کهن دارد ، عالمانی بی شمار از سده های آغازین تاریخ اسلام تاکنون در جهت تبیین آیات الهی قلم زده و با نگاشته های خود ،‌آثار مکتوب فرهنگ اسلامی را شکوه بخشیده اند ، اما با همه اعتبار و اهمیتی که این بخش از فرهنگ اسلامی دارد ، هنوز تفاسیر بسیار ارزشمندی در گوشه و کنارکتابخانه های جهان وجود دارد که چشم به راه همتی بلند و محققی پرحوصله و ناشری با ایمان نشسته است. در زمره این تفاسیر کتاب ایضاح مخالفة السنه لنص الکتاب و السنه به خامه علامه حلی ( م 726 ) است که گزارشی از آن تقدیم می گردد .