مباحثی در حقوق زوجه (حق مهریه - حق نفقه) بنابر فقه امامیه و مذاهب چهارگانه

نظام حقوقی اسلام بنابر فقه مذاهب پنج گانه آن،‌امتیازهای مالی ویژه ای را برای زوجه در نظر گرفته است که در مقایسه با نظام های حقوقی غربی تقریبا منحصر به فرد می باشد. از جمله این امتیازها مهریه و حق نفقه می باشد. مهریه، هدیه و عطیه واجبی است که به زوجه تعلق می گیرد و اگرچه ذکر و تعیین آن در صحت عقد شرط نمی باشد ولی به مجرد عقد، حداقل به مقدارمهر المثل به عهده زوج قرارمیگیرد. حق نفقه زن عبارت است از آن که مسئولیت تامین کلیه مخارج زندگی زوجه اعم از خوراک و پوشاک و مسکن و غیره به عهده زوج می باشد و زن در تامین هزنیه زندگی خود و فرزندانش اگر چه توانایی مالی داشته باشد مسئولیتی ندارد.همچنین قوانین ویژه ای برای کسانی که از پرداخت مهریه و یا نفقه خودداری کنند در نظر گرفته شده است. اگر چه تشریع این حقوق مالی در جای خود امتیازی برای زوجه به شمار می آید و منزلت وی را در خانواده استحکام می بخشد ولی در برخی موارد دیده می شود به لحاظ جانبداری از حقوق مرد، علی رغم وجود و ظهور مستندات قرآنی و روایی، احکام فقهی و به تبع آن مواد قانون مدنی حقوق زنان را رعایت ننموده است.