کاوشی در مکی یا مدنی بودن سوره دهر

دانستن اسباب نزول آیات و سور، هم چنین مکی و مدنی بودن آنها، از آن جهت که در کشف معنا و دلالت آیات اهمیت شایان دارد، از جمله مباحث مهم علوم قرآن است.قرآن پژوهان شناخت مکی و مدنی بودن سور و آیات را از دو راه ممکن دانسته اند: طریقی مستند بر سماع و نقل و طریقی دیگر متکی بر قیاس. عوامل متعدد همچون: کمبود نصوص، اختلاف و تناقض روایات و ... ایشان را بر آن داشت تا با توجه به ویژگی های اسلوبی و سبک و سیاق آیات، قواعد و معیارهایی وضع نمایند تا تشخیص آیات مکی و مدنی را ممکن سازد. با این حال شناخت قطعی و یقین به سبب نزول بسیاری از آیات هم چنان در پرده ابهام و اختلاف نظر مانده است. یکی از این موارد سوره انسان است که چهار رای متفاوت را برتافته است: 1- مدنی بودن سوره با اذعان به سبب نزول خاص2- مکی بودن سوره و نفی سبب نزول خاص3-مدنی بودن بخش نخست سوره( آیات 1-22) و مکی بودن آیات انتهایی4-مکی بودن تمام سوره با اذعان به شان نزول خاصدر این مقاله آراء فوق بررسی شده است و با امعان نظر به این که در بعضی سور و آیات ، شان نزول لزوما به معنی سبب نزول نیست، قول چهارم را موجه تر شمرده است.