تحلیل رفتار بازیگران بخش مسکن در شکل ‌گیری الگوی تعادلی قیمت مسکن در ایران

بررسی رفتار بازیگران بخش مسکن اعم از سرمایه‌گذاران، خانوارها و سازندگان بسیار با اهمیت است. بخش زیادی از نوسانات قیمت مسکن ناشی از فعالیت این بازیگران بالاخص فعالیت سرمایه‌گذاران این بخش است که این نوسانات قیمت مسکن بر سایر بخش‌های اقتصادی اثرگذار است زیرا بخش مسکن ارتباط پسین و پیشین زیادی با سیار بخش‌ها دارد. این پژوهش به تحلیل رفتار بازیگران بخش مسکن در شکل‌گیری الگوی تعادلی قیمت مسکن در ایران با ارائه یک الگوی تعادلی و روش بهینه‌سازی ریاضی در دوره زمانی 1370 تا 1401 پرداخته است. نتایج نشان می‌دهد که یک ارتباط مثبت بین قیمت تعادلی مسکن با هزینه ساخت و ساز هر واحد مسکونی، درآمد خانوارها و انتظارات سرمایه‌گذاران از قیمت مسکن وجود دارد. هم‌چنین، یک ارتباط مستقیم بین حجم معاملات سرمایه‌گذاران و انتظارات سرمایه‌گذاران از قیمت مسکن وجود دارد. وقتی که انتظارات سرمایه‌گذاران از قیمت مسکن در بازه صفر تا 1.71 و بیشتر از 1.71 باشد، به ترتیب، سرمایه‌گذاران در موقعیت فروش و خرید مسکن قرار خواهند گرفت. با توجه به نتایج، ارتباط بین قیمت تعادلی مسکن و حجم معاملات سرمایه‌گذاران با مولفه ریسک سرمایه‌گذاران مثبت بوده و اگر قیمت تعادلی مسکن بیشتر (کمتر) از 2.33 باشد، سرمایه‌گذاران موقعیت فروش (خرید) می‌گیرند. از طرفی، اگر سرمایه‌گذاران با توجه به میزان ریسک و حجم معاملات، در محدوده پایین صفر قرار بگیرند، سرمایه‌گذاران موقعیت فروش و اگر در محدوده بالای صفر قرار بگیرند، سرمایه‌گذاران در موقعیت خرید قرار می‌گیرند.

analyzing behavior of agents in the housing sector for formation of equilibrium pattern of housing prices in iran

investigating the behavior of agents in the housing sector, including investors, households and developers, is very important. a large part of housing price fluctuations is caused by the activities of these agent, especially the investors in this sector, and these housing price fluctuations influence other economic sectors because the housing sector has a lot of backward and forward relationships with other sectors. this research aims to analysis of the behavior of agent in the housing sector in the forming of the equilibrium pattern of housing prices in iran using the mathematical optimization method for the period of 1991 to 2022. the results show that there is a positive relationship between the equilibrium price of housing with the construction cost of each residential unit, household income and investors’ expectations of housing prices. also, there is a direct relationship between the volume of trading of investors and their expectations of housing prices. when the expectations of housing prices are in the range of zero to 1.71 and more than 1.71, investors will be in the position of selling and buying housing, respectively. hence, the relationship between the equilibrium price of housing and the volume of trading of investors with the risk component of investors is positive, and if the equilibrium price of housing is more (less than) 2.33, investors take a selling (buying) position. on the other hand, if the investors are in the low range of zero according to the amount of risk and volume of trading of investors, then the investors are in the selling position and if they are in the upper range of zero, the investors are in the buying position.