ارائه چارچوبی برای ارزیابی اقتصادی طرح‌های پالایشی: مطالعه موردی مجتمع پالایشی سیراف

با خودکفایی کشور در تولید محصولات ضروری مثل بنزین، همواره بحث در مورد ادامه روند پالایشگاه‌سازی یا صادرات نفت خام وجود داشته‌است. صنعت پالایش یک صنعت سرمایه‌بر و ذاتاً کم‌سود بوده و به همین دلیل همواره تصمیم‌گیری در دوراهی احداث پالایشگاه یا واردات فرآورده‌های نفتی دشوار است. در این پژوهش سعی شده با ارائه یک چارچوب نظری، تصمیم‌گیری در مورد ساخت پالایشگاه نظام‌مند شود. روش مورد استفاده تحلیل هزینه - فایده است که علاوه‌بر دیدگاه مالی، شامل دیدگاه اقتصادی است و از مجتمع پالایشی سیراف به عنوان مطالعه موردی استفاده می‌شود. یافته‌های پژوهش حاکی از آنست که با وجود تخفیف‌هایی که پروژه از آن برخوردار است، بازهم از منظر تحلیل‌های مالی، توجیه‌پذیری کامل ندارد. با این‌حال با در نظر گرفتن رویکرد اقتصادی و بکارگیری چارچوب‌های تحلیل هزینهفایده، توجیه‌پذیری طرح به طرز معنا‌داری افزایش می‌یابد. به‌منظور واقعی‌تر شدن الگو، سناریوهای مختلف برای قیمت نفت، قیمت فرآورده‌ها، نرخ تنزیل و هزینه‌های زیست‌محیطی، طراحی شده و در مجموع، الگو در 45 سناریو اجرا شده است. در الگوی مالی، پروژه در سه سناریو توجیه‌پذیر است، در حالی که در الگوی اقتصادی در 44 سناریو، توجیه‌پذیری وجود دارد. در الگوی اقتصادی علاوه‌بر استفاده از قیمت‌های سایه‌ای و نرخ تنزیل اجتماعی به محاسبه آثار خارجی منفی (آلودگی زیست‌محیطی) و آثار خارجی مثبت (امنیت انرژی) پرداخته شده است.

A Framework for Economic and Financial Analysis of Refinery Projects: The Case of Siraf Refineries Complex

Oil rich countries are always faced by the question of exporting or refining the crude. Refining is classified as a low margin capital intensive industry, and it makes the question more complicated. In this research it is sought to develop an analytical framework for decision making on the same matter. A cost benefit model in which both economic and financial modelling is used is implemented on a local refinery. Findings reveal that the refinery is not financially profitable in spit of having discounts on the crude as the feed. However, extending the model to economic analysis change the results. To do that, different scenarios for the price of crude, price of the refined products, discount rate and environmental costs in addition to shadow prices and social discount rate are calculated. Results show that 44 scenarios out of 45, show profitability.