اثر تمرکز صنعتی بر کارایی انرژی در بخش صنعت ایران

یکی از مسائل اصلی توسعه بخش صنعت، افزایش کارایی انرژی برای بهبود کیفیت محیط زیست است. در این راستا، مطالعه حاضر با استفاده از شواهد آماری بخش صنعت براساس کدهای آیسیک دو رقمی برای دوره زمانی 1386 تا 1394 به برآورد کارایی انرژی در زیر بخش‌های صنعت و اثر تمرکز صنعتی بر آن می‌پردازد. نتایج نشان می‌دهد که کارایی انرژی در گروه بازیافت در کمترین مقدار برابر با 0.01 و در گروه تولید سایر محصولات کانی غیر فلزی در بیشترین مقدار برابر با 0.78 است. همچنین گروه‌های محصولات فلزی فابریکی (کد 28)، کانی غیر فلزی (کد 26) و غذایی و آشامیدنی (کد 15) دارای کمترین تمرکز صنعتی برابر با 0.031 است و گروه ساخت ماشین آلات دفتری، حسابداری و محاسباتی (کد 30) دارای بیشترین تمرکز، برابر با 0.394 است.  نتایج برآورد الگو توبیت نشان می‌دهد که تمرکز صنعتی، اثر منفی و معناداری بر کارایی انرژی دارد، و مخارج تحقیق و توسعه، قیمت انرژی و سرمایه انسانی اثر مثبت و معناداری بر کارایی انرژی دارد. تخصیص مخارج تحقیق و توسعه در جهت شناخت فرآیندهای نوین تولیدی، بهبود کیفیت سرمایه انسانی و توزیع فعالیت‌های صنعتی در استان‌ها براساس مزیت نسبی از جمله سیاست‌های موثر برای افزایش کارایی انرژی است.

The Effect of Industrial Concentration on Energy Efficiency in Iranian Industrial Sector

One of the key issues in the development of the industrial sector is to increase energy efficiency to improve the quality of the environment. On this issue, the study uses industrial sector data of twodigit ISIC codes for the period of 20072015 to estimate energy efficiency of subsectors of industry and evaluates the effect of industrial concentration on it. The results show that recycling has lowest energy efficiency equals to 0.01 and Manufacture of other nonmetallic mineral products has highest energy efficiency which is equal to 0.78. Also, the Manufacture of fabricated metal products, Manufacture of other nonmetallic mineral products and Manufacture of food products and beverages have lowest spatial concentration index equal to 0.031 and Manufacture of office, accounting and computing machinery in highest level is 0.394. The results of the Tobit estimation show that industrial concentration has negative effect on energy efficiency, and R&D expenditure, energy prices and human capital have a positive and effect on energy efficiency. The allocations of R&D expenditures to identify novel production processes, improve the quality of human capital and distributing industrial activities in provinces basic on relative advantages are effective policies to increase energy efficiency.