بررسی رابطه بین اندازه دولت و نابرابری توزیع درآمد در ایران: رهیافت الگوی خودرگرسیونی برداری مارکوف سوئیچینگ

رابطه بین اندازه دولت و نابرابری توزیع درآمد یکی از موضوعات مناقشه‌انگیز در حوزه اقتصاد بخش عمومی است. بر این اساس و با توجه به اهمیت اثربخشی سیاست‌های توزیعی دولت در مبارزه با پدیده فقر و تعدیل فاصله طبقاتی، مطالعه حاضر با استفاده از رهیافت الگوی خودرگرسیونی برداری مارکوف سوئیچینگ و داده‌های دوره زمانی 1396-1348 به بررسی رابطه بین اندازه دولت و نابرابری توزیع درآمد در اقتصاد ایران پرداخته است. یافته‌های این مطالعه ضمن تایید دیدگاه همیلتون نشان می‌دهد که رابطه بین اندازه دولت و نابرابری توزیع درآمد در اقتصاد ایران یک رابطه خطی نبوده و اساساً تحت تاثیر مقتضیات زمانی قرار داشته است. همچنین، یافته‌ها نشان می‌دهند که تنها در رژیم صفر (دوره زمانی 1362-1348) یک رابطه علّی یک‌طرفه مثبت از نابرابری توزیع درآمد به سمت اندازه دولت وجود داشته، در حالی‌که در رژیم یک (دوره زمانی 1396-1363) هیچ نوع رابطه علّی بین دو متغیر تحت مطالعه مشاهده نشده است. به عبارت دیگر، می‌توان از تلاش در جهت بهبود وضعیت توزیع درآمد در کنار وفور درآمدهای ارزی نفتی – به عنوان یکی از عوامل اندازه بزرگ دولت در دوره زمانی 1362-1348 نام برد. همچنین، نکته حائز اهمیت دیگر این است که در هیچ یک از دو رژیم تحت بررسی، هیچ‌گاه اندازه بزرگتر دولت منجر به توزیع برابرتر درآمد در اقتصاد ایران نشده است.

Investigating the Relationship between Government Size and Income Inequality in Iran: The MSVAR Approach

The relationship between government size and income inequality is a challenging issue in the public sector economics. Accordingly, this study investigates the relationship between government size and income distribution inequality using the Markov Switching Vector Autoregression (MSVAR) Model in the Iranian economy for 19692017 period. The findings confirm the view of Hamilton (1998) and show that the relationship between government size and income inequality is not a linear relationship in the Iranian economy, and time requirements have influenced it. In addition, the findings show that there was a positive unidirectional causal relationship from income inequality to government size in zero regime (during 19691983), while no causal relationship was observed between these two variables in regime one (during 19842017). In other words, the effort to improve the income distribution situation along with the abundance of oil revenues can be considered one of the factors of large government size in 19691983. Also, neither of the two regimes under study, the larger size of government has not led to an equal distribution of income in the Iranian economy.