بررسی شیوع و عوامل مرتبط تعیین اختلال‌های اضطراب منتشر، وسواسی- جبری و افسردگی اساسی در مردان 18 تا 60 ساله با مصرف همزمان بیش از دو ماده که به درمانگاه سرپایی بیمارستان روان‌پزشکی ایران مراجعه کردند

سابقه و هدف: ارزیابی همبودی اختلال‌های روان‌پزشکی در افراد وابسته به مواد در فرآیند درمانی سوءمصرف مواد و اختلال‌های روان‌پزشکی حائز اهمیت است. مطالعه‌ها نشان می‌دهند که مصرف مواد با اختلال‌های روان‌پزشکی ارتباط دارد. احتمالاً وقتی دو یا چند ماده همزمان مصرف می‌شود شیوع اختلال‌های روان‌پزشکی بیشتر و عوامل مرتبط نیز بیشتر است، اما به دلیل خلا اطلاعاتی این تحقیق انجام می‌گیرد.روش کار: در این مطالعه توصیفی، تعداد 224 مرد در محدوده سنی 18 تا 60 سال با مصرف همزمان بیش از دو ماده که به بیمارستان روان‌پزشکی ایران در سال 1401 و 1402 مراجعه کردند، بررسی شدند. بررسی عوامل احتمالی مرتبط مانند سن، سطح تحصیلات، وضعیت تاهل و تعداد ماده مصرفی انجام شد و در نهایت شیوع اختلال‌های روان‌پزشکی اضطراب منتشر، وسواسی- جبری و افسردگی اساسی در بیماران تعیین شد. نتایج با نرم‌افزار spss با استفاده از آزمون‌ها t-test و chi-square تجزیه و تحلیل شدند.یافته‌ها: میانگین سنی شرکت‌کنندگان 9/62 ± 37/10 سال بود. نتایج نشان داد بیشترین ماده مورد مصرف در بیماران به ترتیب کانابیس (19/1درصد)، کلونازپام (13/4درصد)، متامفتامین (12/9درصد) و تریاک (12/2درصد) بود. شیوع اختلال افسردگی اساسی، اختلال اضطراب منتشر و اختلال وسواسی- جبری در بیماران در فاصله اطمینان 95درصد به ترتیب 6/5درصد ± 39/7درصد، 6/3درصد ± 32/6درصد و 6/3درصد ± 33/9درصد برآورد شد که تفاوت معنا‌داری در شیوع اختلال روان‌پزشکی در بیماران وجود نداشت (0/402 = p). به‌طورکلی، میزان شیوع اختلال روان‌پزشکی 5/8درصد ± 74/6درصد بود و 46/9درصد بیماران دارای یک اختلال روان‌پزشکی و 27/7 درصد دارای دو و سه اختلال روان‌پزشکی بودند. همچنین نتایج نشان داد که به طور همزمان در 26/2 درصد بیماران سه ماده، 5/7 درصد بیماران چهار ماده و 1/5 درصد بیماران بیش از چهار ماده مصرف می‌شد. مشاهده شد با افزایش سطح تحصیلات، شیوع اختلال روان‌پزشکی در بیماران کاهش یافت (0/05 > p). اما در مورد معیارهای سن، وضعیت تاهل و تعداد ماده مصرفی تفاوت معناداری در مورد وجود اختلال روان‌پزشکی در این نمونه مشاهده نشد.نتیجه‌گیری: اختلال اضطراب منتشر، اختلال وسواسی- جبری و اختلال افسردگی اساسی در بین مردان 18 تا 60 سال مراجعه‌کننده که به‌طور هم‌زمان بیش از دو ماده مصرف می‌کنند، بسیار شایع است.

examining the prevalence and related factors of determining generalized anxiety disorders, obsessive-compulsive disorders and major depressive disorder in men aged 18 to 60 with simultaneous use of more than two substances who visited the outpatient clinic of iran psychiatric hospital

background and aim: it is important to evaluate the coexistence of psychiatric disorders in substance- dependent people in the treatment process of substance abuse and psychiatric disorders. studies show that substance use is associated with psychiatric disorders. probably, when two or more substances are consumed at the same time, the prevalence of psychiatric disorders is higher and the related factors are also higher.  this research was done due to the knowledge gap in this field.methods: in this descriptive study, 224 men between the ages of 18 and 60 with simultaneous use of more than two substances who were referred to the iran psychiatric hospital for treatment in 1401 and 1402 were investigated. possible related factors such as age, education level, marital status, and the number of substances consumed were investigated. finally, the prevalence of psychiatric disorders including generalized anxiety disorder, obsessive- compulsive disorder and major depressive disorder in patients was determined. the results were analyzed with spss software using t-test and chi-square tests.results: the average age of the participants was 37.10 ± 9.62 years. the results showed that cannabis (19.1%), clonazepam (13.4%), methamphetamine (12.9%) and opium (12.2%) were the most used substances in the patients. the prevalence of major depressive disorder, generalized anxiety disorder, and obsessive- compulsive disorder in patients was estimated as 39.7% ± 6.5%, 32.6% ± 6.3% and 33.9% ± 6.3%, respectively in 95% ci, and there was no significant difference in their prevalence (p = 0.402). in general, the prevalence of psychiatric disorders was 74.6 ± 5.8% with 46.9% of patients having one psychiatric disorder and 27.7% of them having two or three psychiatric disorders. also, the results showed that 26.2% of patients used three substances, 5.7% of patients used four substances, and 1.5% of patients used more than four substances. it was observed that with increasing education levels, the prevalence of psychiatric disorders decreased (p < 0.05). however, there was no significant difference in the criteria of age, marital status, and the number of substances consumed in terms of the presence of psychiatric disorders in this sample.conclusion: generalized anxiety disorder, obsessive- compulsive disorder and major depressive disorder are very common among men aged 18 to 60 who use more than two substances at the same time.