تعیین عوامل موثر بر عودهای مکرر با مدل‌بندی توام عود و مرگ در بیماران مبتلا به سرطان پستان

زمینه و هدف: امروزه سرطان‌ها یکی از مهم‌ترین مشکلات پزشکی انسان‌ها به شمار می‌روند. سرطان پستان نیز به‌عنوان شایع‌ترین سرطان زنان که شیوع آن در قرن اخیر در تمام جهان رو به افزایش بوده، موردتوجه قرارگرفته است، افراد می‌توانند پیشامدهای بازگشتی را تجربه کنند که گاهی اوقات با یک پیشامد پایانی همراه می‌شوند. در این مطالعه با استفاده از یک مدل شکنندگی سعی شده تا به‌طور توام، عودهای مکرر به همراه رخداد نهایی مرگ بیماران مبتلا به سرطان پستان مدل بندی شود.مواد و روش‌ها: در این مطالعه بقای گذشته‌نگر، تعداد 342 بیمار مبتلا به سرطان پستان ثبت‌شده در مرکز تحقیقات سرطان بیمارستان شهدای تجریش، بررسی شدند. در این مطالعه از مدل لیو برای مدل‌بندی توام پیشامدهای بازگشتی و پیشامد پایانی استفاده شد که در آن از یک شکنندگی مشترک دارای توزیع گاما به‌کار رفت. برآورد پارامترها به شیوه درست‌نمایی ماکزیمم تاوانیده انجام و از پکیج frailtypack موجود در نرم‌افزار r نسخه 3.4.1 برای اجرای مدل و تحلیل داده‌ها استفاده و سطح معناداری 5درصد در نظر گرفته شد.یافته‌ها: در این مطالعه هم‌گروهی تعداد 342 زن مبتلا به سرطان پستان بررسی شدند. تحلیل یک متغیره و چند متغیره برای این بیماران انجام شد. از این تعداد، برای 78 بیمار (22.8) درصد پیشامد عود رخ‌داده بود و 225 بیمار 74.6 درصد سانسور شده بودند. نتایج به‌دست‌آمده از مدل شکنندگی توام نشان می‌دهد که خطر نسبی عود در بیماران دارای سابقه فامیلی درجه‌یک در مقایسه با سایر افراد 36درصد بیشتر بوده است (0.05>p) همچنین خطر نسبی عود در بیماران با مرحله 3 بیماری 19درصد بیشتر نسبت به سایر مراحل و همین‌طور خطر نسبی عود در بیماران در بیمارانی که شیمی‌درمانی انجام داده‌اند، 2.5 برابر بیشتر از بیماران بدون سابقه شیمی‌درمانی به دست آمد.نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد که بررسی اثر عوامل موثر بر رخداد مرگ و عودهای مکرر با در نظر گرفتن عوامل نامعلوم باقابلیت مدل‌بندی هم‌زمان پیشامدها سبب می‌شود سیر طبیعی بیماری بهتر توصیف شود و اطلاعات دقیق‌تری در اختیار محققان قرار گیرد.

Determination of Effective Factors on Recurrences in Patients with Breast Cancer by Joint Modeling of Recurrences and Death

AbstractBackground: Nowadays, cancer is one of the most important medical problems. Breast cancer is also considered as the most common cancer of women: its prevalence has risen throughout the world in recent centuries and people can experience recurrent events that sometimes accompany with a terminal event. In the present study, using a frailty model we tried to model recurrent event in the precence of terminal event (death) in breast cancer patients.Materials and Methods: In the current retrospective survival study, 342 patients with breast cancer registered in the cancer research center of ShohadaeTajrish Hospital were examined. The Liu model was used to joint modeling of recurrent events and terminal events, in which a shared frailty with Gamma distribution was used. Estimation of the parameters was done by the penelized maximum likelihood method and the frailtypack package in the R software version 3.4.1 was used to implement the model and analyzed the data. Significance level was set at 0.05.Results: In our cohort study, 342 women with breast cancer were studied. A univariate and multivariate analyses was performed for these patients. Of these, 78 cases (25.4%) had recurrence events, and 225 patients (74.6%) were censored. The obtained results of joint frailty model indicated that the relative risk of relapse in patients with firstdegree familial history was 36% higher than that of other people (P <0.05). Relative risk of relapse in patients with stage 3 disease was 19% more than other stages and also the relative risk of relapse in patients with chemotherapy were 2.5 times higher than those without chemotherapy.Conclusion: It seems that by investigating the effects of factors affecting the occurrence of recurring events with death with regard to unknown factors, such as modeling, we can simultaneously simulate the probabilistic nature of the disease and provide more accurate information to the researchers.