عوامل موثر بر پذیرش فعالیت‌های حفاظت خاک در بین کشاورزان شهرستان گرمسار

در عصر حاضر، تخریب و فرسایش خاک و در نتیجه کاهش تولیدات کشاورزی به‌عنوان یک معضل مهم برای بسیاری از مناطق خشک و نیمه‌خشک از جمله کشور ایران مطرح می‌باشد. در این راستا، راهکارهای بسیاری در قالب کشاورزی حفاظتی برای بهره‌برداری منطقی و حفظ خاک برای نسل‌های آینده معرفی‌شده است. از سوی دیگر، به‌کارگیری این راهکارها و اصول حفاظت خاک توسط کشاورزان تحت تاثیر عوامل مختلفی می‌باشد. بنابراین، این پژوهش به دنبال شناسایی عوامل موثر بر پذیرش فعالیت‌های حفاظت خاک در شهرستان گرمسار می‌باشد. در این پژوهش با استفاده از فن پیمایش و ابزار پرسشنامه، اطلاعات از کشاورزان شهرستان گرمسار جمع‌آوری گردید. از روش نمونه‌گیری تصادفی چندمرحله‌ای و با استفاده از فرمول کوکران تعداد 300 کشاورز به‌عنوان نمونه تحقیق موردمطالعه قرار گرفت. روایی صوری پرسشنامه توسط اساتید بخش ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه شیراز و پایایی آن از طریق یک مطالعه راهنما سنجیده و مورد تائید قرار گرفت. ضریب آلفای کرونباخ برای مقیاس‌های مختلف تحقیق بین 0/65 تا 0/90 بود. نتایج تحقیق نشان داد که کشاورزان منطقه فعالیت‌های حفاظتی مثل استفاده از کود سبز، کاشت گیاهان خانواده بقولات در تناوب با گندم و جو، استفاده مناسب و علمی از کود و سموم شیمیایی (بر اساس نتیجه آزمون خاک یا توصیه کارشناس)، استفاده از خاک‌ورزی مرکب و دستگاه‌های ترکیبی کود‏کار و بذرپاش را به‌ندرت انجام می‌دهند. تحلیل رگرسیونی پیش‌بینی عوامل موثر بر میزان پذیرش فعالیت‌های حفاظت خاک در بین پاسخگویان نشان داد که میزان تحصیلات، دانش حفاظت خاک، وام دریافتی برای فعالیت‌های کشاورزی و میزان روابط اجتماعی توانستند 26 درصد از تغییرات در رفتار پذیرش فعالیت‌های حفاظت خاک توسط کشاورزان را پیش‌بینی نمایند. درنهایت، بر مبنای نتایج تحقیق پیشنهادهایی ارائه گردیده است.