عوامل موثر بر پذیرش و عدم پذیرش ریز‏غده بذری سیب ‏زمینی در شهرستان اردبیل

یکی از مشکلات تولید سیب‌زمینی، هزینه تولید غده‌های بذری است، به طوری که 5030 درصد هزینه تولید را شامل می شود. سامانه های تولید ریزغده بذری به دلیل کارآمدی و تولید بذور ارزان، جایگاه مهمی در جهان یافته است. تحقیق، حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر پذیرش بذر ریزغده سیب‌زمینی توسط سیب‌زمینی‌کاران شهرستان اردبیل و به روش پیمایش انجام شده است. جامعه آماری تحقیق، سیب زمینی کاران آشنا به ریزغده بوده ‏اند. به دلیل مدیریت ریزغده توسط بخش خصوصی و عدم دخالت بخش دولتی، آمار دقیقی از تعداد آن ها در دست نبود. نمونه­ ای متشکل از 100 نفر به روش تصادفی انتخاب و اطلاعات لازم گردآوری گردید. ابزار تحقیق پرسشنامه بود که روایی آن به کمک اساتید دانشگاه و کارشناسان ترویج شهرستان اردبیل به دست آمد. برای به دست آوردن پایایی پرسشنامه، یک مطالعه راهنما به کمک 30 نفر از کشاورزان خارج از نمونه انجام گردید. مقدار آلفای کرونباخ برای بخش های مختلف پرسشنامه بین 0/77 تا 0/87 به دست آمد. نتایج نشان داد کهعملکرد بیشتر در واحد سطح مهم ترین دلیل پذیرش بود. در مقابل، بالابودن قیمت بذر، نداشتن اطلاعات کافی در مورد کشت و کار ریزغده، به ترتیب مهم ترین دلایل عدم پذیرش ریزغده بذری بودند. نتایج نشان داد که پذیرندگان، دارای مزارع سیب زمینی مکانیزه تری بودند. براساس این نتایج، از میان ویژگی‌های واحدهای کشاورزی، تعداد قطعات اراضی ملکی دارای تاثیر منفی ولی اندازه زمین ملکی و سطح زیرکشت سیب زمینی ملکی دارای تاثیر مثبت و معنی‌داری بر پذیرش بودند. از میان ویژگی‌های فردی، تحصیلات و تعداد افراد باسواد خانواده، دارای تاثیر مثبت ولی سن و تجربه کشاورزی دارای تاثیر منفی معنی­اری بر پذیرش بودند.

Factors Influencing Adoption of Seed Potato Mini-Tuber in Ardabil County

One of the main constraints of potato production is the cost of seed potato tubers that accounts for 3050 percent of production costs. From an economic point of view, the minituber system of seed tuber production has a world wide important place in potato production.The aim of this survey study was to investigate factors influencing  adoption of seed potato minituber in Ardabil County. The statistical population of the study was potato growers who were familier with seed potato minituber. A sample of 100 farmers was randomly selected and the data were collected from them. Questionnaire was the instrument of the study. It was validated by specialists and potato field experts. A pilot study was conducted using 30 farmers for reliability and the obtained Cronbach’s Alpha were between 0.77 0.87. Results revealed that higher yield was the main farmers’ reason for the adoption. On the contrary, more seed cost and lack of technical knowledge about minituber cultivation were the main reasons for nonadoption, respectively. According to the results, adopters had more mechanized farms.The findings revealed that  the number of parcels hold by a farmer, age of farmer and years of farming had a negative relationship with adoption. On the other hand, farm size, year of education and number of literate person in the farm household had a positive impact on adoption.