شبیه‌سازی رفتار مصرف انرژی در نظام‎های گلخانه‎ای شهرستان یزد

نوع تلقی، تعامل، شناخت و ارزش‌گذاری منابع انرژی توسط کشاورزان، چگونگی بهره‌برداری آن‏ها را از این منابع تعیین می‌کند. در این راستا، مطالعه حاضر از نقطه ‌نظر یک پارادایم علمی محیط ‎زیستی به شبیه‌سازی رفتار مصرف انرژی در نظام ‏های گلخانه‌ای پرداخته است. جمعیت مورد مطالعه تحقیق، کشاورزان تولیدکننده خیار داربستی (سال باغی 9291) در شهرستان یزد بودند (تعداد 2076 بهره‌بر‌دار) که حجم نمونه پژوهش با فرمول کوکران تعیین گردید و با نمونه‌گیری طبقه‌ایِ متناسب، 322 واحد آنان انتخاب و پیمایش شدند. از نظریه‌های بوم‌شناسی انسانی و رفتار هدف‌محور نیز برای تبیین تعاملات گلخانه‌داران با محیط فناوری استفاده شد. همچنین، برای تجزیه ‌و تحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده با ابزار پرسشنامه، از نرم‌افزار spss12 استفاده شد که نتایج آمار توصیفی این نرم‌افزار ورودی‌ نرم‌افزار نت ‌لوگو netlogo5.0.1. را برای انجام آزمایش‌های شبیه‌سازی عامل محور و نمایش چگونگی تعامل گلخانه‌داران با محیط فناوری تشکیل دادند. روایی صوری پرسشنامه نیز با نظرات متخصصان ترویج و آموزش کشاورزی و جامعه‏ شناسی تعیین و میزان پایایی شاخص‏ های آن با روش آلفای کرونباخ در دامنه 0/76 تا 0/95 تعیین گردید. یافته‌های شبیه‌سازی نشان داد که با دستکاری و تغییر سازه‎های پیش‌بین نیت رفتار مصرف انرژی نظیر ”پارادایم محیط ‎زیستی‎“، ”مشوق‌های تغییر نگرش و رفتار مصرف انرژی“ و ”نگرش پیرامون تاثیرات طرح هدفمندی یارانه انرژی“، 15درصد در میزان مصرف برق صرفه‌جویی می‌گردد. همچنین، با تغییر میزان پارامترِ ”عمرِ“ وسایل و تجهیزات گلخانه‌‌ای، صرفه‌جویی در گلخانه‌ها به میزان 57 تا 77 درصد خواهد رسید. در نهایت، در راستای بهینه شدن مصرف انرژی در نظام‎های گلخانه‎ای، راهکارهای بنیادی و کاربردی پیشنهاد شده است.

The Simulation of Energy Consumption Behavior in Greenhouse Systems of Yazd County

The energy reality constructed by farmers, whose connections with energy resources, the ways they perceive them and the kind of valuing the energy sources, all determine the modality of energy consumption in agriculture community. As a result, present study aims at simulating the greenhouse farmers’ energy consumption behavior in Yazd county. Research population consisted of all the greenhouse farmers raising cucumber in 20122013. from 2076 greenhouse farmers, 322 ones were selected in random stratified sampling. The human ecology and goalbased theories were theoretically base used to explain the interactions of greenhouse farmers with the energy resources. To analyze the data and simulate energy consumption scenarios, the software of SPSS (version 12) and Netlogo were used, respectively. It was found that after changing in the value of the predictor parameters of the behavioral intention, e.g., “environmental paradigm, “incentives of changing the energy use behavior and attitude” and “attitude towards the targeted energy subsidy plan”, the powersaving amounted to about 15% in greenhouse systems. Furthermore, by changing the lifetime of appliances, the powersaving amounted between 57% and 77%. In order to optimize the energy consumption, paper recommends some practical solutions and implications