تعاملات حرفه‌ای کنشگران نهادی نظام ترویج کشاورزی در حوزه اشتراک‌ گذاری منابع

توسعه پایدار کشاورزی، پیش از هر چیز به نوآوری در عرصه های مختلف فنی و غیر فنی وابسته است. در این بین، نوآوری کشاورزی محصول یک فرایند تکاملی مشارکتی در شبکه سازی، توسعه همکاری های چند رشته ای و اشتراک گذاری منابع میان طیف گسترده ای از کنشگران نهادی مختلف از بخش های دولتی و خصوصی به شمار می رود. مسئله بسیار مهمی که اغلب، در تلاش های عملی برای توسعه نوآوری نادیده گرفته می شود. در همین رابطه، هدف اصلی این پژوهش کاربردی، تعیین سطح روابط میان کنشگران مختلف تدارک بیننده خدمات ترویجی در اشتراک گذاری منابع مورد نیاز به منظور برآوردن گستره وسیعی از تقاضای کشاورزان را در بر داشت. کلیات طرح تحقیق بر مبنای پاردایم آمیخته متوالی تدوین شد و نمونه مطلعان کلیدی در هر دو فاز پژوهش به صورت هدفمند انتخاب شدند. داده‌های فاز کیفی با استفاده از مصاحبه های باز و نیمه ساختارمند، از میان 28 مطلع کلیدی جمع آوری و بر پایه مفروضات بنیادین روش شناسی سامانه های نرم تحلیل شد. در مقابل، داده های فاز کمّی از طریق انجام پیمایش میدانی و با استفاده از یک نسخه پرسشنامه محقق ‌ساخته، از بین 45 کارشناس خبره جمع آوری گردید. برای تبیین سطح روابط میان کنشگران ترویجی نیز از تکنیک تحلیل شبکه‌های اجتماعی استفاده شد. بر اساس یافته های فاز کیفی، کنشگران مختلف تدارک بیننده انواع خدمات مرتبط با حوزه های کارکردی نظام ترویج کشاورزی در 21 طبقه نهادی دسته بندی شدند. یافته های تحلیل شبکه اجتماعی نیز نشان داد که شبکه روابط میان کنشگران ترویجی در حوزه اشتراک گذاری منابع، از انسجام و وضعیت مطلوبی برخوردار نیست. چنان‌که کنشگران نهادی، نمی توانند به خوبی از ظرفیت های ارزشمند یکدیگر در رویه ای هم افزایانه استفاده کنند. افزون بر این، یافته ها حکایت از آن داشت که کارگزاری ترویج دولتی، از مرکزیت بسیار بالایی در شبکه روابط نهادی برخوردار است که این مسئله، می تواند چالش‌های متعددی را به همراه داشته باشد.

professional interactions among institutional actors of agricultural extension system in the field of resource sharing

sustainable agricultural development primarily depends on innovation in both technical and non-technical aspects. agricultural innovation is the result of a co-evolutionary process of networking, multi-disciplinary collaborating and resources sharing among various institutional actors from public and private sectors. an important issue which often ignored in practice .in this regard, the main purpose of this applied study was to determine the current level of resource sharing relationships among different extension actors involved in providing various extension services to address a wide range of farmers’ demands. a sequential mixed methods research design was developed and relevant key informants were purposively selected in both qualitative and quantitative phases. qualitative data were gathered using unstructured and semi-structured interviews with 28 key informants and analyzed according to the fundamental assumptions of soft system methodology (ssm). in contrast, quantitative data were collected from 45 senior experts through a survey using a researcher-made questionnaire and analyzed by social network analysis (sna) technique. according to the qualitative findings, different extension service providers were classified into 21 institutional actors. the results of social network analysis showed there were not appropriate coherent linkages among multiple extension actors in the resource sharing network activities. hence, different institutional actors could not take advantages of each others’ valuable capacities in a synergic manner. furthermore, as a popular node, public extension agency had a high centrality in the network, and this can bring forward some concerns.