تعیین‌کننده‌های مشارکت جامعه محلی در احیای تالاب پریشان

حفظ و نگهداری تالاب‌ها از جمله موارد مهم و ضروری برای جوامع به شمار می‌رود. یکی از مهم‌ترین ویژگی تالاب‌ها این است که محل تامین آب و غذای انسان‌ها هستند و همین موضوع، ارزش و اهمیت تالاب را در زندگی انسان نشان می‌دهد و دلیلی است برای محافظت و نگهداری از آن‌ها. برای پرداختن به این موضوع تا رسیدن به نتیجه مطلوب نیاز به مشارکت همگانی است و تمام اقشار جامعه باید با هم بسیج شوند. هدف کلی از این مطالعه شناسایی و تحلیل تعیین کننده های مشارکت جامعه محلی در احیای تالاب پریشان در استان فارس است. در این مقاله اصلی‌ترین گروه ذی‌نفعان تالاب یعنی جامعه محلی اطراف تالاب پریشان در استان فارس مورد بررسی قرار گرفته‌ و دلایل مشارکت آن‌ها برای احیای تالاب بررسی شده است. از روش پیمایش و نمونه‌گیری تصادفی برای جمع‌آوری اطلاعات از 250 نفر از جامعه محلی از طریق پرسشنامه استفاده شد. داده‌ها با استفاده از نرم افزارهای amos و spss مورد تحلیل قرار گرفت. تحلیل نتایج نشان داد که برای افزایش مشارکت جامعه محلی عوامل گوناگونی اثرگذارند. به‌طوری که افراد با سطح سواد و سطح زیر کشت کمتر دارای مشارکت بیشتر هستند در صورتی که از عوامل انگیزشی (افزایش احساس تعلق به طبیعت و آگاه‎‌سازی عمومی)، از عوامل مدیریتی (تعهد و مسئولیت پذیری افراد نسبت به محیط زندگی)، از عوامل فرهنگی (اعمال‌نظر و تصمیم‌گیری توسط تمام یا حداکثر افراد و اهمیت به جایگاه زنان در جوامع محلی)، از عوامل اطلاعاتی (میزان ارتباط کارشناسان ادارات مرتبط در این حوزه و استفاده از فضای مجازی و سرویس پیام کوتاه) و همچنین نقش سازمان‌های مردم‌نهاد میزان مشارکت را افزایش می‌دهد. بعضی عوامل به‌صورت مستقیم و بعضی دیگر به‌صورت غیرمستقیم و از طریق اثرگذاری بر نگرش و تمایل افراد بر میزان مشارکت اثر می‌گذارند و برخی از عوامل نیز هم به‌صورت مستقیم و هم به‌صورت غیرمستقیم موثر هستند. برگزاری کلاس های آموزشی برای بانوان هر روستا متناسب با فرهنگ آن روستا، تلاش برای افزایش اعتماد میان جامعه محلی با سایر نهادهای دولتی و غیردولتی از طریق افزایش مراوده و تشکیل گروه‌های مجازی و اطلاع‌رسانی در خصوص وضعیت فعلی تالاب و خطراتی که در آینده نه‌چندان دور منطقه و مردم را تهدید می کند از جمله موارد پیشنهادی است.

determinants of local community participation in restoration of parishan wetland

preservation and maintenance of wetlands is one of the vital items of every society. wetlands are considered as a source of water and food for humans, so wetlands` protection is important due to the human life.  participations of different groups of society is required in order to achieve the goal of wetlands preservation. identifying and analyzing the determinants of local community participation in the restoration of parishan wetland of fars province was the main purpose of current study. the statistical population was the local community living in 18 villages around the parishan wetland of fars province that 250 individuals of them were selected through random sampling method to collect information using survey and based on a special questionnaire. data were analyzed using amos and spss software. according to the results, various factors could be effective on increasing the participation of the local community, from the literacy level and area under cultivation to the other factors such as commitment and responsibility of individuals, educational workshops, considering the opinions of different local groups in decision-makings, the importance of women`s position, communications between experts and local people as well as the role of non-governmental organizations (ngos). holding educational classes especially for the women of each village according to their culture, increasing trust between the local community and other governmental and non-governmental institutions through improvement of interactions and informing local people about the current status of the wetland as well as the dangers that may arise in the future through virtual networks were some of the applicable recommendations of the study.