مدل سازی کیفی مشکلات زنجیره ارزش محصولات گلخانه ای در استان زنجان

توسعه گلخانه‌ها، به دلیل وجود ظرفیت ها و پتانسیل های مناسب، همواره جزو برنامه‌های اولویت دار سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان بوده است. این در حالی است که در عمل روند توسعه گلخانه ها در استان بسیار کند پیش رفته است. با توجه به اهمیت این مسئله، این پژوهش با هدف «مدل سازی کیفی مشکلات زنجیره ارزش محصولات گلخانه ای در استان زنجان» انجام گرفت. مشارکت کنندگان در این پژوهش خبرگان و مطلعان کلیدی در استان زنجان بودند که تعداد مناسبی از آن‌ها با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند به شیوه گلوله برفی انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌ها از مصاحبه های نیمه ساختارمند انفرادی و گروهی استفاده شد و مصاحبه ها تا رسیدن به اشباع داده (پس از انجام 54 مصاحبه) ادامه یافت. داده های گردآوری شده در نرم افزار مکس کیودا با استفاده از تحلیل محتوای کیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. به منظور اطمینان از اعتبار داده ‏های به دست آمده از مصاحبه ها و دقیق بودن یافته‏ ها به بررسی اعتبارپذیری، تاییدپذیری و انتقال‏ پذیری داده ها پرداخته شد. با توجه به یافته های پژوهش، مشکلات زنجیره ارزش محصولات گلخانه ای در استان زنجان در قالب دو دسته مشکلات مرتبط با «حلقه های زنجیره ارزش پورتر» (شامل 38 نشانه) و مشکلات مرتبط با «زمینه زنجیره ارزش پورتر» (شامل 30 نشانه) قرار گرفتند. بر این اساس، اصلی ترین مشکلات تولید محصولات گلخانه ای در ارتباط با حلقه های مختلف زنجیره ارزش پورتر مربوط به سه حلقه «تولید» (30/4 درصد)، «فعالیت های پشتیبان» (26/2 درصد) و «تامین نهاده» (18/7 درصد) می باشند. همچنین، برحسب زمینه زنجیره ارزش پورتر نیز «مشکلات مدیریتی و ساختاری» (30/5 درصد)، «مشکلات اداری و دیوان سالارانه» (23/2 درصد) و «مشکلات مالی و اقتصادی» (14/1 درصد)، عمده ترین مشکلات تولید محصولات گلخانه ای در استان زنجان به شمار می آمدند.

qualitative modeling of the problems with value chain of greenhouse crops in zanjan province

unemployment of agricultural and natural resources graduates is one of the challenges that can be solved to some extent by forming agricultural cooperatives. in the various fields of production, distribution of inputs, conversion and processing, and marketing of agricultural products agricultural cooperatives are of the necessary potential to create employment for agricultural graduates. the purpose of this study is to investigate the factors affecting the behavioral intention of agricultural students towards the formation of agricultural cooperatives using the theory of planned behavior (tpb). the statistical population is all undergraduate students of lorestan university in the academic year 1400. using cochran’s formula, 363 cases were determined as the sample size. the data collection tool was a researcher-made questionnaire whose validity and reliability were confirmed by content validity analysis and cronbach’s alpha coefficients, respectively. data analysis was carried out using spss and pls software. the results showed that the behavioral intention of students to form agricultural cooperatives is influenced by the variables of attitude, subjective norms, and perceived behavioral control, and these three variables are also affected by the three variables of behavioral beliefs, normative beliefs, and controlled beliefs, respectively. according to the results, the effects of students’ behavioral beliefs, normative beliefs, and controlled beliefs on their attitude, subjective beliefs, and perceived behavioral control towards the formation of agricultural cooperatives were significant. also, the three variables of attitude, subjective beliefs, and perceived behavioral control have significant effects on students’ behavioral intention towards forming agricultural cooperatives. these three variables explained 62.7% of the variance of students’ intention. the implications of this research can be a guide for cooperative planners and those in charge of the employment of students in the field of agriculture and natural resources.