تعیین‏ کننده‏ های رفتار تولید ضایعات مواد غذایی خانوارها در بخش مرکزی شهرستان نجف ‏آباد: کاربرد مدل تلفیقی

هدف اصلی پژوهش حاضر، شناسایی تعیین کننده های رفتار تولید ضایعات مواد غذایی خانوار در بخش مرکزی شهرستان نجف آباد با استفاده از مدل تلفیقی بود. برای این منظور از روش پیمایش بهره گرفته شد. جامعه آماری تحقیق، تمام خانوارهای ساکن در بخش مرکزی شهرستان نجف ‏آباد بودند که از آن میان، 405 خانوار بر اساس جدول تعیین حجم نمونه بارتلت و همکاران به‌عنوان حجم نمونه برآورد شد و به روش نمونه‏ گیری طبقه ‏ای با انتساب متناسب گزینش و مورد مطالعه قرار گرفتند. روایی صوری پرسشنامه توسط پانل متخصصان و پایایی آن از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. نتایج نشان داد بیشترین ضایعات غذایی خانوارهای مورد مطالعه مربوط به نان، برنج، سبزی و میوه تازه بود. نتایج تحلیل مسیر مدل تلفیقی حکایت از تاثیر مستقیم کنترل رفتاری ادراک‏ شده و هنجار اجتماعی و همچنین تاثیر غیرمستقیم متغیرهای هنجار اجتماعی، آگاهی از پیامدهای منفی ضایعات، احساس گناه، نگرش به ضایعات، هنجار اخلاقی و انتساب درونی بر رفتار تولید ضایعات غذایی در خانوارها داشت. از آنجایی که آگاهی از پیامدهای منفی ضایعات، پیش ‏بینی‏ کننده متغیرهای مستقل مدل تحلیل مسیر بوده و به‌طور غیر مستقیم تاثیر خود را بر کاهش ضایعات غذایی نمایان ساخته، پیشنهاد می ‏شود با روش‏ های اطلاع ‏رسانی مختلف، پیامدهای منفی ضایعات غذایی به‌طور ملموس برای مصرف‏کنندگان تشریح و تبیین گردد.

Determinants of Households’ Food Waste Behavior in Centeral District of Najaf Abad County: Application of Integrated Model

The main purpose of this study was to determine the type and amount of food waste by households and its effective factors using integrated model. For this purpose, a survey method was used. The statistical population of the study consisted of all households in centeral district of Najaf Abad County. Totally, 405 of which were estimated as sample size according to Bartlett and colleague table and were studied by stratified random sampling technique. The questionnaire face validity was confirmed by a panel of experts and its reliability was approved by the Cronbach’s alpha coefficient. The results showed that most household food waste was related to bread, rice, fresh vegetables and fresh fruit. The results of the path analysis of the integrated model indicated the direct effect of perceived behavioral control and the social norm and the indirect effect of social norm, problem awareness, feeling of guilt, attitude, moral norm, and internal attribution on the behavior of reducing household food waste. Since awareness of problem is a predictor of independent variables of the path analysis model and indirectly affects on reducing food waste, but it does not have the appropriate status in the studied sample. It is suggested to use different methods of consumers awareness enhancement to describe the negative consequences of food waste behavior.