بررسی و تعیین عوامل و راهبردهای استقرار و نهادینه‏ سازی نظام تجاری‏ سازی دستاوردهای فن‏ آورانه (مورد مطالعه: مراکز تحقیقات و آموزش کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی)

به واسطه هزینه بر بودن فعالیت‌های تحقیقاتی و آموزش های مهارتی کشاورزی، عدم توجه به تجاری‌سازی فن‌آوری‌ها و دستاوردهای پژوهشی نوعی فرصت سوزی تلقی می شود. تحقیق حاضر با هدف شناخت عوامل داخلی و خارجی تاثیرگذار و مهم‌ترین راهبرد های استقرار و نهادینه سازی نظام تجاری سازی دستاوردهای فن ‏آورانه در مراکز تحقیقات و آموزش کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی به روش پیمایشی و با استفاده از الگوی سواتانجام شد. مدرسین و اعضای هیات علمی که در پنج سال گذشته حداقل دارای دو طرح پژوهشی بودند، جامعه آماری تحقیق را تشکیل دادند. اعتبار ظاهری ابزار سنجش با اخذ نظرات 10 نفر از کارشناسان و پایایی آن نیز با اندازه ‏گیری ضرایب کرونباخ آلفا تایید شد. یافته ها نشان داد که جمع ضرایب نهایی «عوامل داخلی» کمتر از صفر (0.763) است. در محیط درونی مراکز، ضعف‌ها حاکم بوده و نقش آن‌ها در استقرار نظام تجاری سازی در مراکز مورد بررسی، بیش از نقاط قوت‌ آن‌ها می‏ باشد. کمبود زیرساخت‌های فنی توسعه فن‌آوری، وابسته بودن شدید مراکز آموزشی و پژوهشی دولتی به اعتبارات دولتی، نبود تعامل مناسب بین مراکز و بخش خصوصیبه ترتیب جدی‌ترین نقاط ضعف مراکز در فرآیند فوق می‌باشند.نتایج تحلیل فضای بیرونی مراکز نشان داد که جمع ضرایب نهایی عوامل بیرونی کمتر از صفر (0/857) بوده و در محیط بیرونی بیش از فرصت ها، تهدیدها حاکم هستند. در این میان بیشترین تهدیدها عبارتند از: کمتر از 2 درصد تولید ناخالص داخلی بودن اعتبارات پژوهشی تخصیصی کشور، بی ‏ثباتی شرایط اقتصادی، اختلال در روابط بین المللی و محدودیت اعتبارات آموزش ضمن خدمت سازمان‌ها. به‌طور کلی موقعیت مراکز مورد مطالعه در شرایط اتخاذ راهبردهای تدافعی قرار دارد. اهم راهبردهای تدافعی عبارتند از: ایجاد ساختار سازمانی قوی و مطلوب با ردیف اعتباری و پست های سازمانی مناسب برای مدیریت متعالی نظام تجاری سازی در مراکز با حذف یا ادغام برخی واحدهای سازمانی کنونی، توسعه و تجهیز و همراهی با استانداردهای جهانی مزارع، آزمایشگاه ها و کارگاه های آموزشیپژوهشی مراکز، حمایت دولت از بخش خصوصی برای خرید دستاوردهای فن‏آورانه بومی از مراکز، استفاده حداکثری از پتانسیل مراجع قانونی برای تصویب قوانین حامی مدرسین و محققین تولیدکننده دستاوردهای تجاری سازی شده و درآمدزا از جمله سخت گیری در حفظ مالکیت فکری ایده ها و نوآوری ها، حضور مستمر در بازار فن‌آوری کشاورزی ملی و بین المللی و برگزاری رویدادهای شتاب، ایده تاب و استارتاپ.

Determining Factors and Strategies of Establishment and Institutionalization of Commercialization Technological Achievements System (The Case of Ministry of Agriculture Jahad’s Research and Education Centers)

Due to the cost of research activities and agricultural skills training,lack of attention to commercialization of technologies and research achievements, should be considered as loss of opportunities.The present research did by survey method and SWOT Model, in order to understand the internal and external factors affecting the establishment and institutionalization of the commercialization of technological achievements in the agricultural research and education centers of Agriculture Jahad Ministry. The statistical population consisted of those faculty members who had at least two research projects in the last five years. The face validity of the measuring instrument was confirmed by 10 experts and its reliability was measurd by the coefficients of Cronbach alpha.The findings showed that the sum of the final coefficients of internal factors is less than zero (0.763). In the interior, centers of weaknesses are dominant and their role in establishing and institutionalization the commercialization system in the investigated centers is more than their strengths. Lack of technical infrastructure development technology, dependence of Governmental Education and Research Centers on government grants and lack of proper interaction between centers and private sector were the most serious weaknesses of the centers are in the above process. The results of external space analysis of centers showed that the sum of final coefficients of external factors was less than zero          (0.857) and in the external environment more than opportunities, the threats are dominant.The most threats are:Less than 2 percent of GDP, is allocated to research grants, instability of economic conditions, disruption of international relations, and the limitation of inservice training credits for organizations. In general, the locations of the centers studied are in the context of adopting defensive strategies. The most important defensive strategies are:Creating a strong and desirable organizational structure with a credit line and suitable organizational posts for the superior management of the commercialization system in the centers by removing or integrating some of the existing organizational units, developing and equipping and complying with international standards for farms, laboratories and research and educational centers, the government’s support from the private sector for purchasing indigenous technology gains from the centers,maximizing the potential of legal authorities for approval of the rules of sponsors of instructors and researchers producing commercialized and revenuegenerating gains including hardcore intellectual property upholding ideas and innovations, continuous presence in the national and international agricultural technology market (fan market, research and technology exhibitions, etc.), and holding acceleration events, the idea of turning and startups.