منزلت‌طلبی به مثابه سیاست خارجی؛ چهارچوبی برای تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران

در سالیان اخیر شاهد کاربست نظریه‌‌های مختلفی از سوی صاحب‌نظران برای تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و مصادیق رفتاری آن بوده‌ایم. در عین حال، هیچ یک از نظریه‌های متعارف قادر به تبیین و تحلیل کلیت سیاست خارجی ایران نیست. این امر موجب شده برخی صاحب‌نظران سیاست خارجی ایران را مجموعه تصمیماتی اقتضایی در نظر گیرند. هدف این مقاله پردازش و تدوین نظریه سیاست خارجی مبتنی بر نظریه هویت اجتماعی و مفهوم تحلیلی «منزلت‌طلبی» است که تصویری نظام‌مند از سیاست خارجی ایران ارایه می‌دهد. بر این مبنا، استدلال می‌شود که جمهوری اسلامی ایران در بیش از سه دهه گذشته همواره دولتی منزلت‌طلب (عنصر تداوم در سیاست خارجی) بوده که صرفاً استراتژی‌های متفاوتی (عنصر تغییر) را دنبال نموده است.