مطالعات امنیتی ایرانی؛ امکان‏سنجی پیدایش نظری و تکوین مفهومی

چکیدهبا وجود اینکه مطالعات امنیتی در ایران، طی دوران کوتاه شکل‏گیری و حیات خود، فراز و نشیب‏های بسیاری را تجربه کرده و هنوز هم ضرورت‏های توسعه کمّی و کیفی این حوزه غیرقابل انکار است، اما به هرحال، مطالعات امنیتی در ایران، در شرایط کنونی، به مرحله‏ای از تکوین رسیده که ضرورت توجه به مطالعات امنیتی ایرانی به عنوان رویکرد بومی را اجتناب‏ناپذیر ساخته و تلاش‏های مختلفی را برای دست‏یابی به این مهم دامن زده است. در این مقاله، ضمن تفکیک «مطالعات امنیتی ایرانی» از «مطالعات امنیتی در ایران»، ابتدا به چیستی و نسبت این دو مقوله پرداخته شده و ویژگی‏های آنها با توجه به مطالعات امنیتی غربی (و در غرب) مورد بررسی قرار می‏گیرد. سپس، امکان یا امتناع پیدایش و تکوین مطالعات امنیتی ایرانی بر اساس شرایط بیرونی (مطالعات امنیتی غربی) و منطق درونی (مطالعات امنیتی در ایران) تحلیل می‏شود.