تحول دیدگاه تاریخی ایرانیان نسبت به مسائل قومی

در فضای برآمده از فروپاشی و اضمحلال چند امپراطوری جهانی مانند روسیه، اتریش و عثمانی در پایان جنگ جهانی اول، چگونگی شکل گیری انبوهی از خواسته های قومی و ملی در بخش های برجای مانده ازاین امپراطوری ها برای کسب نوعی موجودیت مستقل وکشوری، به یکی از مهمترین ویژگی های عصر خود و همچنین زمینه پدید آمدن مسائلی منجر شد که هنوز هم تا حل و فصل نهایی آنها، راه دشواری در پیش است.یکی از این مسائل، پدید آمدن کشوری است به نام جمهوری آذریایجان در بروز و شکل گیری پدیده ای که امروزه از آن به عنوان مسائل قومی و اقلیت ها یاد می شود، موضوعی است به نسبت متاخر که با تحولات ناشی از فروپاشی تعدادی از قدرت های بزرگ جهانی در پایان جنگ بین الملل اول شکل مشخص و گسترده ای یافت ایران نیز همان گونه که به رغم اعلان بی طرفی، در طول جنگ اول جهانی از عوارض آن مصون نماند و بخشهای وسیعی از قلمرو خود را عرصه رویارویی نیروهای نظامی خارجی یافت، از تحولات جاری در جهان بعداز جنگ که بروز انواع گرایش های قومی و ملی یکی از مشخصه های اصلی آن بود، بر کنار نماند.

the transfonnation of iranian historical vision about ethnic issues

emergence and forming of the phenomenon now called vethnic and minorities’ issues, is a late subject that founded by changes of world great power fell down after world war i. the aim of this paper is mention to iranian confrontation with aspects of this event in last years of first world war and their reaction against it. here will be examined two main subjects: projects of stablishing &independent kurdistan& in remained parts of ottoman empire, and establishment of a state named &azarbaijan republic& in ottoman part of aras river. after this historical review, at the end we look at remained materials of this knowledge and familiarity with ethnic matters and it’s effect on our future approaches to the issue.