بررسی رابطه‏ توسعه‏ یافتگی و پتانسیل‏ های جغرافیایی در استان‏های ایران

هدف این مقاله‏، تعیین سطوح توسعه مناطق مختلف ایران در سال 1390 و بررسی و تحلیل آن در رابطه با پتانسیل‏های جغرافیایی در استان‏های کشور با استفاده از شاخص‏هایی در بخش‏های بهداشتی و درمانی، فرهنگی و آموزشی، اقتصادی، زیربنایی و مسکن است. یافته‏های این پژوهش نشان می‏دهد بین پتانسیل‏های جغرافیایی و توسعه‏یافتگی استان‏های ایران رابطه‏‏ای نامتناسب وجود دارد. برای نمونه، استان‏هایی مانند یزد، سمنان و کرمان که از پتانسیل‏های پایینی برخوردارند، به ترتیب با ضریب cli  1/6، 5/1 و 48/1 از توسعه‏یافتگی بالایی برخوردار هستند و در رتبه‏های 2، 3 و 4 قرار دارند. بنابراین، می‏توان نتیجه گرفت که در ایران توان‏ها و پتانسیل‏های جغرافیایی به‏دلیل بهره‏‏برداری نادرست، نقش چندانی در توسعه‏ نواحی نداشته و همبستگی بین این پتانسیل‏ها و سطوح توسعه‏یافتگی نواحی بسیار ضعیف است.

The Co-relationship between the Development and Geographical Potentials in Iran’s Provinces

The paper aims at studying level of development of the Iranian provinces in 2011 and consequently analyzing its corelationship with geographical potentials of the provinces taking into account factors like health, education, culture, economy, housing and other infrastructures.  As the findings of the papers indicate there is an uneven corelationship between geographical potentials and level of development of the Iranian provinces. For instances, provinces like Yazd, Semnan and Kerman, with low level of potentials, enjoy 6.1, 1.5 and 1.48 corelationship of development respectively and so have second, third and fourth level of development.  Therefore, one can conclude that due to wrong employment, the geographical potentials play little role in development of the regions, thus proving a weak corelationship between them.