تحلیل پایداری کشاورزی شالی کاران شهرستان رشت

یکی از جنبه‌های مهم توسعه پایدار، کشاورزی پایدار است که سه هدف اصلی بهره‌وری اقتصادی، کیفیت زیست محیطی و مسئولیت اجتماعی دارد و می‌بایست به صورت متعارف در کنار یکدیگر بررسی شوند. شناخت این مولفه‌ها می‌تواند در تدوین سیاست‌ها و راهبردهای کشاورزی پایدار نقش بسزایی ایفا کند. هدف اصلی مطالعه، شناخت و تحلیل مولفه‌های پایداری نظام کشت برنج در شهرستان رشت است. داده‌های مورد نیاز به صورت حضوری و با تکمیل پرسش نامه از کشاورزان شالی کار شهرستان رشت در سال 1400-1399 جمع‌آوری شد. برای تعیین وزن شاخص‌های اجتماعی، اقتصادی و اکولوژیکی از فرایند تحلیل سلسله مراتبی ((ahp استفاده شد و همچنین برای ادغام شاخص‌های پایداری از روش شاخص ترکیبی بهره گرفته شد. نتایج نشان داد 36 درصد نظام تولید برنج در وضعیت نرمال است و تنها 4 درصد نظام تولید برنج در وضعیت پایدار قوی و بالقوه پایدار قرار دارد. بر اساس یافته ها، ارقام بومی ازنظر شاخص‌های پایداری وضعیت مطلوب‌تری داشتند و کشاورزانی که عملیات مدیریت اگرواکولوژیک را استفاده کرده‌ بودند، ازنظر پایداری اکولوژیکی، اقتصادی و پایداری کل در سطحی بالاتری قرار داشتند. با توجه به نتایج، کشاورزانی که دارای اراضی یکجا و متمرکز بوده‌اند ازنظر پایداری اقتصادی و پایداری کل وضعیت مطلوب‌تری داشتند. همچنین کشاورزانی که از ارقام بومی و گواهی شده استفاده کرده‌ بودند ازنظر شاخص‌های پایداری وضعیت مطلوب‌تری داشتند. بنابراین کشت ارقام بومی و گواهی شده، مدیریت اگرواکولوژیک و حرکت به سوی اندازه های بزرگ تر مزرعه می‌تواند تاثیر مثبتی بر پایداری کشت برنج داشته باشد.

agricultural sustainability analysis of rice farmers in rasht county

introductionin order to respond to the growing need for food security of human society, agricultural science requires efforts to establish stable relationships between humans and the environment in the process of intervention in natural resources. agriculture is an activity that closely deals with the environment. therefore, to have efficiency and compatibility with the environment, it is necessary to measure and analyze the sustainability of the agricultural system. one of the important aspects of sustainable development is sustainable agriculture which has three main goals, economic productivity, environmental quality and social responsibility, which should be considered together in a conventional way. knowing these components can play a significant role in developing sustainable agricultural policies and strategies. the main goal of the present study is to identify and analyze the sustainability components of the rice cultivation system in rasht county.materials and methodsthe required data were collected by interviewing and completing questionnaire from the rice farmers of rasht county in 2019-2020. hierarchical analysis process (ahp) was used to determine the weight of social, economic and ecological components, and the composite index method was also used to integrate sustainability components. in the calculation of the composite index by the method of deviation from the optimal value, first the different measurement scales of the indicators were divided by the normalized average, and then the optimal pattern was calculated for each farmer.results and discussionthe results showed that 36% of the rice production system is in a normal state and only 4% of the rice production system is in a strong and potentially stable state. the results showed that the native varieties had a more favorable situation in terms of sustainability indicators, and the farmers who used agro ecological management operations were at a higher level in terms of ecological, economic and overall sustainability. also, the comparison of sustainability levels showed that the economic, ecological and overall sustainability index among farmers using certified seeds was at a higher level than farmers using conventional seeds.conclusionsaccording to the results, farmers who have lump sum lands have a more favorable situation in terms of economic and overall stability. also, farmers who have used local and certified cultivars have a more favorable situation in terms of sustainability indicators. therefore, the cultivation of native and certified varieties, agro-ecological management and moving towards larger farm sizes can have a positive effect on the sustainability of rice cultivation.