بررسی تطبیقی کیفیت زندگی ذهنی در روستاهای هدف و غیرهدف گردشگری تاریخی فرهنگی شهرستان مرودشت

در قرن 21، گردشگری به‌عنوان صنعت شماره یک به بزرگ‏ترین صنعت جهان مبدل شده است. طی دهه‌های اخیر، کیفیت زندگی ساکنان مناطق گردشگری در کانون توجه برنامه‌ریزان قرار گرفته است. با توجه به اهمیت اثرات گردشگری در کیفیت زندگی این بخش از جمعیت کشور، هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی کیفیت زندگی ذهنی در روستاهای هدف و غیرهدف گردشگری تاریخی فرهنگی شهرستان مرودشت به روش توصیفی تحلیلی بود. ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه‌ای محقق‌ساخته بوده، که روایی آن با کسب نظر اساتید دانشگاهی تایید شد؛ همچنین، ضریب آلفای کرونباخ 78/0 تا 89/0 نشان از پایایی مناسب و قابل قبول سازه‌های پرسشنامه داشت. بر اساس یافته‌های پژوهش، میانگین کیفیت زندگی ذهنی ساکنان روستاهای هدف گردشگری در عوامل دارایی، معیشت محلی و هزینه، تغذیه و سلامت به‏‌گونه‌ای معنی‏‌دار بالاتر و در عوامل اجتماع محلی و کالبدی به‏‌گونه‌ای معنی‏‌دار پایین‌تر از ساکنان روستاهای غیرهدف گردشگری است؛ در کل، کیفیت زندگی ذهنی در روستاهای هدف گردشگری در ابعاد اقتصادی و اجتماعی در سطح بالاتر و در بعد زیست‌محیطی در سطح پایین‌تر از روستاهای غیرهدف گردشگری است؛ با این همه، وضع کیفیت زندگی ذهنی ساکنان روستاهای هدف گردشگری مطلوب­تر از ساکنان روستاهای غیرهدف گردشگری است.

Comparative study of mental quality of life in the historicalcultural tourism target and non target villages in Marvdasht County

Tourism is known as the number one and the largest industry in the 21st century. Over recent decades, the residents’ quality of life has attracted the attention of planners. Given the importance of the concerned issue and the lack of related scientific research as well as the great importance of increased knowledge about positive and negative impacts of tourism on the quality of life in rural areas, this research aimed at conducting a comparative study of subjective quality of life in the historicalcultural tourism target and nontarget villages in Marvdasht County of Iran. For this purpose, a descriptive analytical method was used. The data gathering tool was a valid researchermade questionnaire (Cronbach’s alpha coefficient ranged from 0.78 to 0.89). Based on the findings, the average score of residents’ subjective quality of life in the tourism target villages in the factors including property, local livelihoods and cost, and nutrition and health were significantly higher and in the local community and physical factors were significantly lower than that of the residents of tourism nontarget villages. Totally, the tourism target villages were at higher levels in terms of the economic and social dimensions of subjective quality of life and at a lower level in terms of the environmental dimension, compared with those of the tourism nontarget villages. However, in general, the residents’ subjective quality of life in the tourism target villages experienced a more favorable situation than the residents in the tourism nontarget villages.