ارزیابی ترکیبات شیمیایی اسانس گیاه مرزه .(‌‌)Satureja hortensis L و مقایسه فعالیت آنتی اکسیدانی آن با عصاره‌های آبی و الکلی

زمینه مطالعه: کاهش اثرات زیان‌بخش رادیکال‌های آزاد، در سامانه‌های بیولوژیکی و غذایی، توسط آنتی اکسیدان‌ها امری مهم تلقی می‌شود، لذا تامین ذخایر آنتی اکسیدانی که بتواند بهداشت و ایمنی جامعه رادر برداشته باشد ضروری بنظر می‌رسد. هدف: این تحقیق به منظور بررسی اثر آنتی اکسیدانی اسانس و عصاره های مختلف گیاه .‌‌satureja hortensis l انجام شد. روش کار : گیاه مرزه با استفاده از حلال‌های مختلف عصاره گیری شد و ترکیب شیمیایی اسانس گرفته شده از بخش های هوایی گیاه با gc/ms مورد آنالیز قرار گرفت، میزان دفاع آنتی اکسیدانی با استفاده از روش2و‌‌'‌‌2 دی فنیـل–1 – پیکریل هیدرازیل dpph(‌)‌و تست بتا کاروتن – لینولییک اسید، تعیین گردید. نتایج: 32 ترکیب در مجموع 92/98 % اسانس شناسایی شد و تیمول، کارواکرول ،گاما ترپینن به ترتیب ترکیبات اصلی بودند. 50‌ic در آزمون dpph،در عصاره‌های آبی، متانولی و اتانولی و اسانس مرزه به ترتیب ترتیب mg/ml(12/0±46/38، 17/0±73/37، 63/0± 76/30 و 13/0±15/ 96) و در ممانعت از اکسیداسیون لینولییک اسید در غلظت g/l2عصاره آبی، اتانولی، متانولی واسانس به ترتیب 3/80، 25/76، 3/74 و 46/52%، اثر مهاری را نشان دادند. درمورد bht، مقادیر 9/1± 9/4 و 88/88% در آزمایش dpph و تست بتا کاروتن گزارش گردید. نتایج در این مطالعه نشان دادتمامی تیمارها در مقایسه با کنترل، خاصیت آنتی اکسیدانی و جذب رادیکالی قوی ای از خود نشان دادند. بالاترین اثر جذب رادیکال‌ها برای عصاره اتانولی مشاهده شد. برای خاصیت آنتی اکسیدانی، عصاره آبی مرزه بیشترین میزان ممانعت کنندگی را نسبت به سایرین نشان داد.نتایج ما نشان داد خاصیت آنتی اکسیدانی عصاره‌ها در هر دو روش به صورت معنی‌داری بیشتر از اسانس بود (05/0.)p < نتیجه‌گیری‌نهایی: به نظر می رسد اسانس وعصاره های آبی و الکلی مرزه، می‌تواند به عنوان یک منبع آنتی اکسیدان طبیعی ارزان ،قابل دسترس و بالقوه برای اهداف غذایی و دارویی مورد توجه قرار گیرد.