تاثیر مقادیر مختلف کادمیوم بر تغییرات آسیب شناسی و بروز آپوپتوزلنفوسیت‌ها در بورس فابریسیوس جوجه‌های گوشتی

مسمومیت با کادمیوم اثرات زیان‌آوری را بر ارگان‌های حیاتی بدن به‌جای می‌گذارد که می‌توان به نارسایی کلیوی ، آسیب‌های کبدی، تضعیف سیستم ایمنی اشاره نمود. در این مطالعه به منظور نشان دادن برخی از تاثیرات این فلز سمی از جمله مداخله در میزان بروز اپوپتوز سلول‌های لنفوییدی و ایجاد تغییر در ساختمان بافت لنفوییدی، پرنده به‌عنوان مدل حیوانی انتخاب گردید. تعداد 120 قطعه جوجه خروس گوشتی به 4 گروه کنترل وگروه‌های 1و2و3 تقسیم وکلرور کادمیوم به جیره غذایی آن‌ها افزوده شد به‌طوری‌که گروه کنترل ppm0،گروه 1 ppm 25،گروه 2 ppm50 و گروه 3 ppm 100 کادمیوم دریافت داشتند.در روزهای 14 و 28 و 42 از هر گروه 7 قطعه جوجه به‌صورت تصادفی انتخاب و پس از وزنکشی و کشتار، بورس فابریسیوس آن‌ها جدا شده و بعد ازپایدار کردن در فرمالین بافر 10درصد و آماده‌سازی نمونه‌های بافت، مقاطعی با ضخامت 5 میکرون با هماتوکسیلین و ایوزین و مقاطع 4-3 میکرونی با تکنیک ایمونوهیستوشیمیtunel رنگ‌ا~میزی و از نظر ضایعات وآ سیب شناسی بورس فابریسیوس، تراکم سلول‌های لنفوییدی در فولیکول‌ها و میزان سلول‌های آپوپتوتیک مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین میزان کادمیوم موجود در کبد هر یک از نمونه‌ها با روش جذب اتمی اندازه‌گیری شده و با وزن زنده جوجه‌ها و وزن بورس فابریسیوس و میزان آپوپتوز موجود در هر نمونه مورد مقایسه آماری قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که افزایش وزن جوجه‌ها و ارگان‌های مورد بررسی با افزایش میزان کادمیوم جیره نسبت معکوس داشته‌)‌01/0 < ‌‌(p و میزان کادمیوم تجمع یافته در کبد و میزان آپوپتوز ایجاد شده در بورس با افزایش کادمیوم جیره‌ها افزایش می‌یابد‌) ‌01/0‌ < ‌(p .همچنین با افزایش کادمیوم در جیره‌ها به میزان قابل توجهی کاهش جمعیت لنفوسیتی در فولیکول‌های لنفاوی و ادم در ساختار بورس‌های مورد مطالعه مشاهده گردید.در مقایسه با گروه کنترل در28و42روزگی افزایش تعداد واندازه کیست‌های داخل اپی تلیالی در گروه‌های 3و 2 مشاهده گردیدودر42 روزگی در گروه 3 آتروفی بافت اپیتلیوم بورس وافزایش سلول‌های دچار آپوپتوز در آن ‌‌ها نیز مشهود بود. می‌توان نتیجه‌گیری نمود که تحت شرایط تجربی غلظت‌های بالای کادمیوم در جیره ppm(100و50)‌ ‌اثرات زیان‌آوری بر بورس فابریسیوس دارد.واژه‌‌های کلیدی: کادمیوم، بورس فابریسیوس، آپوپتوز، تست تانل‌(tunel)‌