ارزیابی اثرات عصاره گیاه زالزالک (کراتگوس سودوملانوکارپا‌) در گوسفندان آلوده به کرم‌های تریکوسترونژیلید

زمینه مطالعه: استفاده از گیاهان حاوی تانن بعنوان یک ترکیب جایگزین در کنترل نماتودهای دستگاه گوارش نشخوارکنندگان مطرح مـی‌بـاشـد. هـدف: هـدف از بـررسـی حـاضـر، ارزیـابـی اثـر ضـدکرمی احتمالی عصاره گیاه زالزالک ‌)‌کراتگوس سودوملانوکارپا‌( روی کرم‌های تـریکـوستـرونـژیلید ‌ گوسفند بود. روش کار: بدین منظور دو گروه هشت تایی گوسفند بطور تجربی با خوراندن 2000 نوزاد عفونی زای کرم‌های تریکوسترونژیلید آلوده شدند. پس از چهار هفته، عصاره گیاه زالزالک در 200 میلی لیتر آب در حرارت 25 درجه سانتی گراد رقیق شد و دوبار در روز برای هشت روز به یکی از دوگروه خورانده شد. در گوسفندان گروه دوم نیز بعنوان شاهد به همان حجم آب خالی تجویز گردید. سپس در روز نهم پس از اخذ نمونه مدفوع، همه گوسفندان کالبدگشایی شده و تعداد تخم دفع شده در مدفوع، تعداد کرم‌های بالغ موجود در شیردان و روده باریک، ضریب جنسیت (کرم‌های نر/ماده) و ضریب باروری کرم‌های جدا شده در دو گروه احتساب و نتایج حاصله روش آماری t- test با یکدیگر مقایسه گردید. درضمن نمونه‌های بافتی از نواحی پیلور، فوندوس و روده باریک تهیه و تعداد ماست سل‌ها، لکوسیت‌های گلوبول و ایوزینوفیل‌ها در مخاط شیردان شمارش گردید. نتایج: نتایج نشان داد که استفاده از گیاه فوق می‌تواند سبب کاهش معنی دار دفع تخم در مدفوع دام (57/82درصد) ‌و ضریب باروری کرم‌های ماده (85/84 درصد) گردد. همچنین بررسی آسیب شناسی مقاطع بافتی اخذ شده از شیردان و دوازدهه نیز نشاندهنده حضور فراوان‌تر ایوزینوفیل‌ها و ماست سل‌ها در شیردان و روده باریک گوسفندان گروه شاهد نسبت به گوسفندان گروه تحت درمان با عصاره زالزالک بود که البته بررسی آماری انجام شده اختلاف معنی داری را در شمارش سلول‌های مذکور در این دو گروه نشان نداد. نتیجه گیری نهایی: بنابراین نتایج بدست آمده از تحقیق فوق نشان می‌دهد که استفاده از عصاره گیاه زالزالک که حاوی ترکیبات تانن می‌باشد، می‌تواند در کنترل نماتودهای تریکوسترونژیلید گوسفند موثر بوده و نقش بسزایی در همه گیرشناسی کرم‌های مذکور داشته باشد. ‌