بررسی تغییرات هیستوپاتولوژیک ناشی از تجویز عصاره منتا اسپیکاتا در پانکراس رت های دیابتی شده با آلوکسان

زمینه مطالعه: با توجه به گسترش روز افزون ابتلا به دیابت و وجود آثارجانبی نامطلوب در استفاده گسترده از داروهای سنتتیک، تحقیقات زیادی در جهت جایگزینی ترکیبات طبیعی با آثار بیولوژیک مشابه انجام می‌گیرد. هدف: هدف از این تحقیق مطالعه تغییرات هیستوپاتولوژیک در پانکراس رت‌های دیابتی شده با آلوکسان و مقایسه اثر عصاره آبی منتا اسپیکاتا و گلی‌بنکلامید بر  این تغییرات در جزایر لانگرهانس در این حیوانات است. روش کار: تعداد 24 قطعه رت نر نژاد ویستار در چهار گروه شامل گروه‌های سالم(کنترل منفی)، دیابتی(کنترل مثبت)، دیابتی تیمار شده با2mg/kg گلی‌بنکلامید(داروی استاندارد ضد دیابت) و دیابتی تیمار شده با 300mg/kg  عصاره آبی برگ منتا اسپیکاتا توزیع شدند. القاء دیابت از طریق تزریق داخل‌صفاقی آلوکسان‌مونوهیدرات (150mg/kg ) انجام گرفت. کلیه تیمارها روزانه و از طریق گاواژ به مدت 21 روز بر روی رت‌های دیابتی انجام شد. پس از دوره تیمار از بافت پانکراس همه رت‌ها مقاطع میکروسکوپی تهیه شده و رنگ‌آمیزی‌های هماتوکسیلین _‌ ائوزین و گوموری انجام گرفت. پس از بررسی‌های کیفی و ثبت تغییرات بوجود آمده در جزایر لانگرهانس، تراکم کل سلول‌ها و تراکم سلول‌های بتا در واحد سطح جزایر و نسبت مساحت جزایر به مساحت زمینه میکروسکوپی مورد بررسی قرار گرفت. داده‌ها با آزمون‌های آنالیز واریانس یک طرفه و تست تعقیبی توکی با نرم افزار آماری spss تحلیل شدند. نتایج: یافته‌های آماری نشان دادند که عصاره آبی منتا اسپیکاتا در حیوانات دیابتی باعث کاهش گلوکز خون شده و از نظر ممانعت از تخریب سلول‌های بتا در جزایرلانگرهانس تفاوت معنی‌داری با گلی‌بنکلامید ندارد. نتیجه‌گیری نهایی: عصاره آبی منتا اسپیکاتا به علت داشتن خواص آنتی‌اکسیدانی قوی می‌تواند مانع اثر تخریبی شدید رادیکال‌های آزاد بر‌روی سلول‌های بتا جزایر لانگرهانس شود. بر این اساس در صورت تایید در تحقیقات تکمیلی در مورد مصرف دراز مدت این عصاره، می‌توان از آن به عنوان جایگزینی برای داروهای شیمیایی استفاده کرد.