تاثیر بیهوشی اسانس اسطوخودوس (Lavendula Officinalis) بر آسیب‌های بافتی و آنزیم‌های بیوشیمیایی خون ماهی کپور نقره ای

زمینه مطالعه: دستیابی به یک داروی بیهوش‌کننده مناسب جهت بیهوشی سریع با بازگشت طولانی مدت و ایمن از آن، همواره دغدغه محققین علوم شیلاتی بوده است. هدف: در این مطالعه به بررسی اثر  بی‌هوشی اسانس اسطوخودوس بر آسیب‌های بافتی و فاکتور‌های آنزیمی خون ماهی کپور نقره‌ای پرداخته شد. روش کار: تعداد 260 قطعه بچه ماهی کپور نقره‌ای با میانگین وزن و طول کل به ترتیب g 1.5±23.55 و cm 1±15.6 در چهار گروه دسته‌بندی شدند. 3 گروه از ماهیان با غلظت‌هایppm 200، 300 و 400 اسانس اسطوخودوس بیهوش شدند و گروه چهارم به عنوان گروه شاهد در نظر گرفته شد. زمان‌های رسیدن به مراحل مختلف بیهوشی اندازه‌گیری و ثبت شد و در ساعات صفر و 24 پس از بیهوشی از گروه‌های مختلف خونگیری به عمل آمد. پس از جدا نمودن سرم پلاسما توسط سانتریفیوژ، مقادیر آنزیم‌های آلانین آمینو ترانسفراز (alt)، آسپارتات آمینو ترانسفراز (ast) و آلکالین فسفاتاز (alp) نمونه‌های پلاسما اندازه‌گیری شد. بافت‌های کلیه، کبد و آبشش ماهیان خونگیری شده نیز خارج و جهت بافت‌شناسی نگه‌داری گردید. نتایج: اسانس اسطوخودوس در غلظتppm 300، کپور نقره‌ای را درکمتر از min 3 بیهوش کرد و بازگشت از بیهوشی نیز کمتر از min 3 طول ‌کشید. از طرفی بیهوشی با غلظت‌های مختلف اسانس اسطوخودوس تاثیری برپروفیل خون‌شناسی نداشته و تغییرات معنی‌داری در میزان آنزیم‌های ast،alt و alpدرهیچ یک از ساعت‌های مذکورمشاهده نشد (p>0/05) و در آسیب شناسی بافتی نشان داد که غلظت ppm 300 فاقد تاثیرات جانبی است و می‌توان از این غلظت بدون نگرانی از آسیب‌های احتمالی اسانس مورد نظر استفاده نمود. نتیجه‌گیری نهایی: به نظر می‌رسدمصرف اسانس اسطوخودوس به عنوان یک داروی استاندارد در امور بیهوشی و به عنوان جایگزین مواد شیمیایی متداول در ایجاد بیهوشی و آرام بخشی در ماهیان قابل توصیه است.