اثر دما و دوره نوری روی رفتار تولیدمثلی کرم ساقه‌خوار ذرت (sesamia cretica lederer (lep.: noctuidae

کرم ساقه‌خوار ذرت sesamia cretica led.(lep.: noctuidae)از آفات مهم ذرت و نیشکر در بسیاری از نقاط جهان به شمار می رود. زنبور پارازیتوئید تخم (telenomus busseolae gahan (hym.: scelionidae به عنوان مهم ترین دشمن طبیعی، علیه این آفت در خوزستان پرورش و رهاسازی می گردد. این زنبور ازنظر میزبانی بسیار تخصصی بوده و در انسکتاریوم و آزمایشگاه تنها روی میزبان طبیعی پرورش داده می شود. در این مطالعه بهترین شرایط دمایی و دوره نوری بر رفتار تولیدمثلی حشرات بالغ شب پره در آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور صفاتی مثل درصد تخم های بارور، میزان تخم ریزی، اوج تخم ریزی و عمر حشرات بالغ در تیمارهای آزمایشی ارزیابی شدند. تیمارهای دمایی شامل دمای 24، 27 و 30 درجه سلسیوس و تیمارهای دوره نوری شامل 24ساعت تاریکی، 12 ساعت روشنایی:12 ساعت تاریکی، 16 ساعت تاریکی: 8 ساعت روشنایی (رژیم روز کوتاهی)، 8 ساعت تاریکی: 16 ساعت روشنایی (رژیم روز بلند) بود. نتایج تجزیه آماری داده ها نشان داد که بهترین دما برای دوره تخم ریزی 24 تا 27 درجه سلسیوس است و در دمای 30 درجه سلسیوس به طور معنی‌داری میزان تخم ریزی کاهش یافت. میزان دما و طول دوره نوری تاثیری بر درصد تخم‌های بارور و طول عمر حشرات بالغ نداشت. در بررسی دوره نوری، رژیم های نوری بر میزان تخم ریزی اثر معنی‌دار نشان داد به طوری که بیش ترین میزان تخم ریزی در رژیم 12 ساعت روشنایی: 12ساعت تاریکی و بعد از آن در رژیم 16 ساعت تاریکی: 8 ساعت روشنایی (رژیم روز کوتاهی) و کم ترین میزان تخم ریزی در تاریکی مطلق اتفاق افتاد. در همه تیمارهای دمایی و دوره نوری اوج تخم ریزی در روز دوم تخم ریزی اتفاق افتاد.

Effect of temperature and photoperiod on reproductive behavior of corn stem borer, Sesamia cretica (Lederer, 1857) (Lep.: Noctuidae)

The corn stem borer, Sesamia cretica Led. (Lep.: Noctuidae),is the most important pest of maize and sugarcane throughout the world including Iran where its egg parasitoid wasp, Telenomus busseolae Gahan (Hym.: Scelionidae) is widely used in biological control programs. Due to the host specificity of the parasitoid wasp, S. cretica serves as the single host for the mass rearing of T. busseolae at the laboratory or insectarium. The present work was intended to find the optimum temperature and photoperiod for the reproductivity of S. cretica at laboratory condition. We evaluated the percentage of fertilized eggs, oviposition rate, peak of egg laying and adult longevity of S. cretica. Thermal treatments and photoperiod treatments included 24, 27 and 30 ºC as well as 24D, 12D: 12L, 8L: 16D (short day period), 16L:8D (long day period) hours respectively. The best temperature for oviposition was calculated between 24 and 27 ºC, but the rate of oviposition was significantly decreased at 30 ºC. Temperature and photoperiod had no effect on the percentage of fertilized eggs and adult longevity. Different photoperiods caused significant effect on the rate of oviposition and the highest oviposition rate occurred in 12L: 12D hours and in 16D:8L hours. The lowest rate of oviposition was observed in 24D period. The highest rate of oviposition occurred on the second day.