پارامترهای زیستی بید سیب‌زمینی، Phthorimaea operculella (Lep.: Gelechiidae)، روی غده‌ی تعدادی از ژرم‌پلاسم‌های سیب‌زمینی

بید سیب‌زمینی، phthorimaea operculella (zeller)، آفت مهم سیب‌زمینی در انبار می‌باشد. به‌منظور شناسایی رقم مقاوم، پارامترهای زیستی بید سیب‌زمینی روی هشت ژرم‌پلاسم سیب‌زمینی شامل پنج رقم آگریا، ساوالان، مورن، اسپریت، کندور و سه کلون در دست اصلاح 2-397097‌، 396124 و 2-397082 در آزمایشگاه و در دمای 1 ± 25 درجه‌ی سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ± 65 درصد و تاریکی مورد مطالعه قرار گرفت. تغذیه‌ی لاروهای بید سیب‌زمینی از غده‌های ژرم‌پلاسم‌های مختلف سیب‌زمینی اثر معنی‌داری روی طول دوره‌ی مراحل نابالغ، طول عمر و باروری داشت. بیش‌ترین طول دوره‌ی مراحل نابالغ، کم‌ترین میزان باروری و کم‌ترین نرخ زنده‌مانی مراحل نابالغ روی کلون 2-397097 مشاهده شد و بر عکس، کوتاه‌ترین طول دوره‌ی مراحل نابالغ، بیش‌ترین میزان باروری و بیش‌ترین درصد بقای مراحل نابالغ روی رقم ساوالان مشاهده گردید. کم‌ترین نرخ ذاتی افزایش جمعیت (135/0 = rm)، کم‌ترین نرخ متناهی افزایش جمعیت (149/1 = ?)، کم‌ترین نرخ خالص تولید مثل (4/15 = r0)، بیش‌ترین مدت زمان یک نسل (1/20 = t روز) و بیش‌ترین مدت زمان دو‌برابر شدن جمعیت (1/5 = ‌dt روز) روی کلون 2-397097 مشاهده شد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که کلون 2-397097 به‌دلیل طولانی‌تر بودن دوره‌ی زیستی قبل از بلوغ بید سیب‌زمینی و پایین بودن مقادیر نرخ ذاتی افزایش جمعیت، نرخ متناهی افزایش جمعیت و نرخ خالص تولید مثل آفت در آن نسبت به سایر ژرم‌پلاسم‌های مورد بررسی برای نشو و نمای بید سیب‌زمینی نامطلوب است و از آن می‌توان در برنامه‌های مدیریت تلفیقی بید سیب‌زمینی استفاده کرد.