همزیست های اجباری و اختیاری در جمعیت های مختلف سفیدبالک گلخانه trialeurodes vaporariorum (hem.: aleyrodidae)

: سفیدبالک گلخانه، (westwood) trialeurodes vaporariorum یکی از آفت های زیان‌آور سبزیجات و گیاهان زینتی می باشد. خسارت زیاد این آفت باعث شده تا طراحی برنامه های تلفیقی مدیریت آفات (ipm) بر مبنای زیست شناسی و روابط همزیستی آن ضروری به نظر برسد. از آنجایی که همزیست های سفیدبالک گلخانه تاکنون در ایران کمتر شناخته شده اند، در پژوهش پیش رو تنوع آن ها در جمعیت های مختلف سفیدبالک گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، نمونه برداری از گلخانه ها و مزارع آلوده ی مناطق مختلف استان اصفهان انجام شد. سپس برای شناسایی مولکولی گونه ی سفیدبالک گلخانه و ارزیابی وجود یا عدم وجود گونه های مختلف همزیست، استخراج dna  و واکنش زنجیره‌ای پلی‌مرازی (pcr) و در نهایت توالی یابی ژن ها انجام شد. همچنین، در مراحل مختلف از سفیدبالک پنبه، tabaci (gennadius) bemisia ، به عنوان شاهد استفاده شد. گونه مورد نظر از لحاظ ریخت‏‌شناسی و توالی ژن سیتوکروم اکسیداز یک (coi) به عنوان t. vaporariorum شناسایی شد. بررسی تنوع همزیست ها نشان دادند که همزیست های portiera sp. و arsenophonus sp. در تمام جمعیت های جمع آوری شده وجود داشتند. hamiltonella sp. و rickettsia sp. در تمام جمعیت ها به غیر از جمعیت های خولنجان و باغ ابریشم ردیابی شدند. sp.  cardinium  در جمعیت یفران مشاهده شده و fritschea sp. در جمعیت های خمینی شهر، نسیم‌آباد، باغ ابریشم، خولنجان و یفران شناسایی شدند، درحالی‌که باکتری wolbachia در هیچ کدام از جمعیت ها ردیابی نشد. با توجه به کمبود اطلاعات در مورد تنوع همزیستی سفیدبالک گلخانه و همچنین نبود مطالعه ای در ایران، این پژوهش می تواند مبنایی برای مطالعات تکمیلی در زمینه ی همزیستی و شناخت نقش همزیست ها باشد.

obligate and facultative symbionts in different populations of the greenhouse whitefly, trialeurodes vaporariorum (hem.: aleyrodidae)

the greenhouse whitefly, trialeurodes vaporariorum (westwood), is one of the harmful pests of vegetables and ornamental plants. the high damage caused by this pest has made it necessary to design an integrated pest management (ipm) programs based on biology and its symbiotic relationships. since the symbionts of greenhouse whiteflies are less known so far in iran, their diversity in different pest populations has been investigated in the upcoming research. for this purpose, sampling was done from contaminated greenhouses and fields of isfahan province. then, dna extraction and polymerase chain reaction (pcr) were performed to assess the presence/absence of symbionts, sequencing of target genes, and molecular identification of the whitefly species. also, the cotton whitefly, bemisia tabaci (gennadius), was used as a control in different stages. the target species was identified as t. vaporariorum based on the morphology and cytochrome oxidase one (coi) gene sequence. examining the diversity of symbionts showed the presence of portiera sp. and arsenophonus sp. in all collected populations. hamiltonella sp. and rickettsia sp. were detected in all populations except kholenjan and bagh abrisham. cardinium sp. has been observed in the population of yafran and fritschea sp. was detected in the populations of khomeini shahr, nasim abad, kholenjan, bagh abrisham, and yafran, while wolbachia was not detected in any of the populations. considering the lack of information about the symbiotic diversity of the greenhouse whitefly and also the lack of studies in iran, this research can be a basis for further studies in the field of symbiosis and to recognize the role of symbionts.