شناسایی کنه‌های ناقل cercopithifilaria و hepatozoon در سگ‌های مناطق مختلف ایران

پیرو یافتن تک‌یاخته ی hepatozoon canis و نماتود cercopithifilaria bainae در سگ های ایران، این مطالعه با هدف تشخیص ناقلین بالقوه ی این دو انگل در میان کنه های جمع آوری شده از سگ های 5 استان ایران انجام شد. از مهر ماه 1397 تا خرداد ماه 1401 تعداد 222 قلاده سگ صاحبدار و 541 قلاده سگ ولگرد از استان های همدان (305 قلاده)، کرمانشاه (227 قلاده)، یزد (80 قلاده)، خوزستان (71 قلاده) و مازندران (80 قلاده) جهت آلودگی به کنه مورد بررسی قرار گرفتند. کنه های جمع آوری شده (3339 عدد) از نظر ریخت شناسی شناسایی شده و کنه های بالغ با استفاده از روش های pcr معمولی (119 کنه)، کالبدگشایی (106 کنه) و بررسی میکروسکوپی اسلاید تهیه شده از مقاطع بافتی فرمالینه (102 کنه) آزمایش شدند. در مجموع 169 قلاده سگ (22.1%) به کنه های سخت آلودگی داشتند. فراوانی آلودگی در همدان 32.4%، کرمانشاه 27.3% و یزد 10% بود درحالی که آلودگی در سگ های مورد بررسی در مازندران و خوزستان مشاهده نشد. اغلب کنه های نر جمع آوری شده متعلق به گونه rhipicephalus sanguineus (89.3%) و rhipicephalus turanicus بودند اما یک قلاده سگ از همدان به 2 کنه ی hyalomma asiaticum (1 نر و 1 ماده) و 1 کنه ی نر  hyalomma excavatumآلوده بود. طبق بررسی مولکولی فراوانی cercopithifilaria،hepatozoon  و آلودگی هم زمان به هر دو انگل در کنه های  rhipicephalusبه ترتیب 14.28%، 6.7% و 1.68% بود. انگل های مورد مطالعه در کالبدگشایی و بررسی هیستولوژیک کنه ها مشاهده نشدند. نتایج توالی یابی و آنالیز فیلوژنتیکی موید حضور c. bainae و h. canis در کنه های گونه rh. sanguineus  و rh. turanicus بود. نتایج این مطالعه موید آن است که هر دو گونه ی کنه در اپیدمیولوژی cercopithifilaria و hepatozoon در ایران نقش دارند.

identification of hepatozoon and cercopithifilaria in ticks infesting dogs of different regions of iran

following previous detection of hepatozoon canis and cercopithifilaria bainae in dogs from iran, this study aimed to identify potential tick vectors collected from dogs from five provinces of iran. from october 2018 to september 2021, a total of 222 owned and 541 sheltered dogs from hamedan (n=305), kermanshah (n = 227), yazd (n =80), khouzestan (n =71), and mazandaran (n =80) were examined for ticks. collected ticks (n =3339) were identified morphologically, and adults were screened for the detection of hepatozoon and cercopithifilaria either with conventional pcr (n=119 ticks), tick dissection (n=106), or microscopical examination after fixation in formalin (n =102). a total of 169 dogs (22.1%) were infested with ticks. tick infestation rate varied in different provinces (i.e., 32.4% in hamedan, 27.3% in kermanshah, 10.0% in yazd), but no ticks were collected in dogs from mazandaran and khouzestan. the majority of male ticks were identified as rhipicephalus sanguineus sensu lato (89.3%) and rhipicephalus turanicus, but one dog from kermanshah was infested with hyalomma asiaticum (1 male and 1 female) and hyalomma excavatum (1 male). at the molecular examination, cercopithifilaria was detected in 14.28%, hepatozoon in 6.7% ticks, and both parasites in 1.68% of rhipicephalus ticks. parasites were not observed at tick dissection and histological examinations. nucleotide sequencing and phylogenetic analyses revealed c. bainae and h. canis in r. sanguineus sensu lato and r. turanicus ticks. data suggests that both tick species above may play a role in the epidemiology of cercopithifilaria and hepatozoon in iran.