بررسی مقایسه‌ای اثر جیره‌های مصنوعی مختلف بر روی مولفه‌های زیستی کرم برگ‌خوار چغندرقند spodoptera exigua (lepidoptera: noctuidae)

کرم برگ‌خوار چغندرقند spodoptera exigua (hübner) (lepidoptera; noctuidae)، حشره‌ای چندخوار و آفت بسیاری از گیاهان زراعی و سبزیجات در بیش‌تر نقاط جهان است. جهت بررسی روش‌های مختلف کنترل آفات، مانند روش نرعقیمی (sit)، پرورش مستمر جمعیت‌ گونه‌های مختلف حشرات در شرایط آزمایشگاهی بر روی رژیم‌های غذایی مصنوعی، حائز اهمیت است. هدف از تحقیق حاضر، بررسی اثرات رژیم‌های غذایی مبتنی بر پودر مواد پروتئینی مختلف (پروتئین سویا، نخود، لوبیا، ماش، لوبیا چیتی، لوبیا سفید، عدس و ذرت) بر شاخص‌های زیستی و رشدی این حشره بود. بدین منظور، جیره‌های غذایی مصنوعی مختلف تهیه گردیدند و لاروها بر روی این جیره‌ها پرورش داده شدند. میزان بقای لاروی، طول دوره لاروی، درصد شفیره شدن، وزن شفیره‌ها، طول دوره شفیرگی، درصد ظهور حشرات کامل، طول عمر حشرات کامل، زادآوری، باروری و طول کل دوره رشدی، مورد محاسبه قرار گرفت. نرخ بقای لاروی در عدس، لوبیا چیتی و ذرت کم‌ترین بود (p < 0.01) و شفیره در این جیره‌ها تشکیل نشد. در میان داده‌های حاصل از پنج رژیم غذایی مصنوعی دیگر، بیش‌ترین و بهترین مولفه‌های زیستی مورد مطالعه، میزان نشو و نما، تولید مثل و شاخص‌های رشدی، روی رژیم‌های حاوی پروتئین سویا و نخود ثبت شد(p < 0.01). هنگامی که پودر پروتئین سویا و نخود به نسبت 50 به 50 % با هم مخلوط شدند، میزان بقای لاروی، درصد شفیره شدن، شاخص رشدی لارو و شاخص تناسب رشدی، حتی بهتر از آزمایش قبل ثبت شدند. در نتیجه، پروتئین سویا و نخود به‌ عنوان بهترین ترکیبات پروتئینی آسیاب شده خشک در جیره مصنوعی کرم برگ‌خوار چغندرقند معرفی می‌گردند.

comparative study of different artificial diets on the biology of beet armyworm, spodoptera exigua (lepidoptera: noctuidae)

the beet armyworm, spodoptera exigua (hübner) (lepidoptera; noctuidae), is an important polyphagous insect pest of many vegetable and field crops in most parts of the world. aimed at studies on insect manage methods including sterile insect technique (sit), it is necessary to continuously maintain laboratory colonies of insect species on an artificial diet. the current study aimed to evaluate the effects of different protein-based diets (soybean chunks, chickpea, kidney bean, mung bean, pinto bean, white bean, lentil and corn) on the biology and growth indices of s. exigua. for this purpose, different artificial diets were prepared and the larvae were reared on these diets. the larval survival, larval period, pupation, pupal weight, pupal period, adult emergence, adult longevity, fecundity, fertility and life span were calculated accordingly. the larval survival rates were lowest on lentil, pinto bean and corn diets (p < 0.01) and pupation did not occur on these diets. based on the results, among the other five artificial diets, all the highest studied parameters, the developmental and reproduction values and growth indices, were recorded on soybean chunks and chickpea diets (p < 0.01). the larval survival, pupation rates, larval growth index and fitness index have been further optimized when these two protein-based ingredients were mixed together (50:50). consequently, soybean chunks and chickpea are introduced as the best dry ground protein ingredients in the beet armyworm artificial diet.