تاثیر نوع فرومون، شکل تله و ارتفاع نصب آن روی شکار پروانه کرم خراط گردو، zeuzera pyrina (lepidoptera: zeuzeridae) در استان چهارمحال و بختیاری

پروانه فری یا کرم خراط، zeuzera pyrina l. یکی از مهمترین آفات چوبخوار است که خسارت زیادی به گردو در مناطق مختلف ایران به ویژه استان چهارمحال و بختیاری وارد می کند. در این پژوهش، کارایی دو نوع فرومون (فرومون پروانه زنبورمانند انگور فرنگی و فرومون پروانه کرم خراط)، دو نوع تله فرومونی (دلتا و سطلی) و پنج ارتفاع مختلف نصب تله (4، 6، 8، 10 و 12 متر)، روی میزان شکار شب پره های نر کرم خراط بررسی شدند. تله های فرومونی در دهه سوم اردیبهشت (قبل از شروع پرواز حشرات کامل)، در باغ های گردو نصب شدند. تعداد شکار تله ها به صورت هفتگی ثبت شد و در نهایت میانگین شکار تیمارهای مورد بررسی از نظر آماری مقایسه شدند. نتایج نشان داد که بین فرومون ها اختلاف معنی داری وجود داشت و فرومون پروانه کرم خراط، z. pyrina، کارایی بالاتری در شکار پروانه های نر داشت. اما بین دو نوع تله از نظر میزان شکار شب پره های نر اختلاف معنی داری مشاهده نشد. نتایج به دست آمده در هر دو سال آزمایش نشان داد که ارتفاع نصب تله به طور معنی داری بر شکار شب پره های نر تاثیر داشت و در تمام زمان های نمونه برداری با افرایش ارتفاع نصب، میزان شکار شب پره های نر نیز به طور معنی داری افزایش یافت. میانگین شکار هفتگی تله ها در ارتفاع های 4، 6، 8، 10 و 12 متری به ترتیب 1.38، 2.43، 7.77، 10.68 و 16.01 شب پره در هر تله بود، به عبارت دیگر میزان شکار تله های نصب شده در ارتفاع 12 متری به ترتیب 11.60 و 6.59  برابر شکار تله ها در ارتفاع های 4 و 6 متر بود. نتایج این پژوهش نشان داد، نوع فرومون و ارتفاع نصب تله روی میزان شکار شب پره های نر کرم خراط بوسیله تله های فرمونی تاثیر معنی داری دارد.

Effect of pheromone type, trap form and installing height on the trapping of Leopard moth, Zeuzera pyrina (Lepidoptera: Zeuzeridae) in Chaharmahal va Bakhtiari province

Leopard moth, Zeuzera pyrina L. is one of the most important wood borers which causes heavy damage on walnut in different parts of Iran, especially in Chaharmahal va Bakhtiari province. In this research, efficiency of two pheromones (Synanthedon tipuliformis Clerkand Z. pyrina), two forms of pheromone traps (Delta and Funnel) and five installing height (4, 6, 8, 10 and 12 m above the ground), to catch male leopard moths were studied. Pheromone traps were installed in the walnut orchards at the second decade of May (before the adult emergence). Number of caught moth were recorded weekly and finally mean number of caught moths per trap were compared statistically among treatments. Results showed significant difference between pheromones and the pheromone of Z. pyrina was captured more number of the moths, whereas there was no significantly difference between traps (delta and funnel traps). Results of both years of the experiment showed installing height had a significant effect on the capturing of the male moths, and with increasing the height of installation, number of captured moths increased significantly. Mean number of caught moths per week were 1.38, 2.43, 7.77, 10.68 and 16.17 at the height of 4, 6, 8, 10 and 12 meters, respectively. In other words, the number of caught moths at the heights of 12 and 6 meters (above ground level) were11.6 and 6.59 folded of the 4 meter height, respectively. Based on the obtained results, trap form and installation height of the traps have significant effect on number of the caught leopard male moths by pheromone traps.