تاثیر دما بر پراسنجه های جدول زندگی زنبور پارازیتویید تخم Telenomus Busseolae (Hym.: Platygastridae) روی ساقه خوار نیشکر Sesamia Cretica (Lep.: Noctuidae)

با توسعه کشت نیشکر در خوزستان، آفاتی در مزارع نیشکر بروز یافتند که مهمترین آنها ساقه‏ خواران sesamia spp. بود. دوره رشد، تولیدمثل و پراسنجه ‏های جدول زندگی زنبور پارازیتویید telenomus busseolae gahanبه عنوان مهمترین پارازیتویید ساقه‏ خوار نیشکر sesamia cretica lederer در پنج دمای ثابت 20، 25، 28، 30 و 35 درجه‌ سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و دوره نوری 16: 8 ساعت روشنایی: تاریکی مورد مطالعه قرار گرفت. دوره‌ رشد پیش از بلوغ زنبور با افزایش دما کاهش یافت و از 26.67 روز در 20 درجه‌ سلسیوس به 10.25 روز در 35 درجه‌ سلسیوس رسید. دوره تخم‏گذاری در دماهای مورد نظر به ترتیب 4.16، 4.6، 4.99، 4.04 و 3.31 روز بود و ماده‏ ها به طور میانگین در این دوره‏ها 56.37، 65.45، 98.59، 57.44 و 33.86 تخم گذاشتند. داده‏ های جدول زندگی با استفاده از روش جدول زندگی دو جنسی تحلیل شدند. بیشترین مقدار نرخ ذاتی افزایش جمعیت (0.262=r بر روز)، نرخ متناهی افزایش جمعیت (1.3=λ بر روز) و نرخ خالص تولیدمثل (49.28=r0 نتاج / فرد) در دمای 28 درجه‌ سلسیوس دیده شد. کمترین دوره یک نسل زنبور (12.17=t روز) در دمای 35 درجه‌ سلسیوس دیده شد. نتایج این پژوهش نشان داد دما یک عامل مهم در پراسنجه‏های رشد جمعیت زنبور t. busseolae است و دمای 28 درجه‌ سلسیوس به ‏عنوان یک دمای بهینه برای پرورش انبوه این زنبور پارازیتویید می‏تواند مورد توجه قرار گیرد.