نمونه‌برداری دنباله‌ای با دقت ثابت از جمعیت حشرات کامل پسیل آسیایی مرکبات،diaphorina citri (hemiptera: psyllidae) در باغ‌های مرکبات جنوب ایران

پسیل آسیایی مرکبات، diaphorina citri به دلیل انتقال عامل بیماری میوه سبز مرکبات یکی از مهم ترین آفات مرکبات در مناطق جنوبی ایران است. در این مطالعه، حشرات کامل این آفت با استفاده از تله‌های زرد چسبنده به ابعاد 10× 25 سانتی‌متر از 52 باغ در استان‌های کرمان و هرمزگان نمونه‌برداری شدند. برای تحلیل پراکنش فضایی پسیل آسیایی مرکبات، از دو روش قانون نمایی تیلور taylor (1961) و روش رگرسیونی ایوایو iwao (1968) استفاده شد. همچنین مدل‌های نمونه‌برداری دنباله‌ای با سطوح دقت 10 و 25 درصد براساس پارامترهای تیلور به روش گرین green (1970) و پارامترهای ایوایو به روش کونو kuno (1969) تهیه شدند. نتایج نشان داد که حشرات کامل شمارش شده روی تله‌های زرد چسبنده مطابق هر دو روش تیلور و ایوایو دارای الگوی تجمعی بودند. مقایسه مدل‌های تهیه شده نشان داد که مدل‌های نمونه‌برداری دنباله‌ای روش گرین که بر اساس پارامترهای قانون نمایی تیلور تهیه می‌شوند بهتر از مدل‌های روش کونو بودند. در مدل‌های نمونه‌برداری تهیه شده، با افزایش تراکم جمعیت حشرات کامل پسیل آسیایی مرکبات، اندازه نمونه کاهش یافته و بر کارایی مدل در تعیین سریع میانگین جمعیت افزوده شد. با افزایش سطح دقت از 25 درصد به 10 درصد، تعداد تله لازم برای تخمین جمعیت حشرات کامل پسیل در تراکم‌های مختلف 7-6 برابر افزایش یافت. بنابر‌این نمونه‌برداری در سطح دقت تحقیقاتی (10 درصد) به دلیل برآورد اندازه نمونه بسیار بزرگ در مدیریت تلفیقی آفات زمان‌بر بوده و استفاده از مدل تهیه شده به روش گرین در سطح دقت 25 درصد به دلیل صرفه‌جویی در زمان نمونه‌برداری توصیه می‌شود.