بررسی زیستگاهی چکاوک آسمانی (Alauda Arvensis L.) و چکاوک کاکلی (Galerida Cristata L.) در مزارع کلزای استان‌های گلستان، مازندران و اردبیل

در این پژوهش، برای خسارت چکاوک‌ها در استان های مازندران،گلستان و اردبیل (مغان)، مزارع کلزا پس از رویش و چندبرگی شدن، در طول یک ترانسکت خطی در طول مزرعه پیمایش و فاکتورهای زیر ثبت شدند: اندازه سطح مزرعه (هکتار)، نوع کشت مزارع همجوار، وجود درخت در کنار مزرعه، گونه‌های پرنده و تعداد آن‌ها. در مورد لکه های خسارت، ابتدا جهت جغرافیایی آن، فاصله از حاشیه و مرکز زمین، فاصله از پرچین، نهر و جاده یادداشت و سپس در یک پلات 1 × 1 متری فاکتورهای زیر اندازه گیری شد: تعداد کل بوته، تعداد بوته با خسارت پرندگان و تعداد فضله چکاوک. میانگین کلی خسارت در 129 لکه خسارت 1/87 ± 46/43 درصد از بوته‌ها بود که بالاترین میزان خسارت در استان گلستان مشاهده شد (2/39 ± 52/82). براساس آزمون‌های آماری، بین میزان خسارت در سه منطقه، گونه‌های خسارت‌زا در استان‌های گلستان و مازندران، وجود درختان در اطراف مزرعه در گلستان و مغان و همچنین خسارت در موقعیت‌های مختلف مزرعه اختلاف معنی‌داری وجود داشت (p < 0.05). میزان خسارت با اندازه مزرعه، فاصله از جاده و تعداد فضله نیز همبستگی معنی‌دار مثبت داشت(p < 0.05). در مورد بقیه عوامل یاد شده اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد (p > 0.05). براساس نتایج به دست آمده توصیه می‌شود که کلزا در ابتدای پاییز و قبل از مهاجرت چکاوک‌های آسمانی کاشته شود. هم چنین، کاشت گندم و کلزا در کنار هم، و کاشت کلزا در زمین­های کنار جاده‌ها برای کاهش خسارت توصیه می‌شود.

Habitat survey of the Skylark (Alauda arvensis L.) and Crested Lark (Galerida cristata L.) in oilseed rape fields of Golestan, Mazandaran and Ardebil provinces

Birds, in particular larks are damaging to oilseed rape leaves (in autumn and winter seasons). In the present research, oilseed rape fields were visited after growing leaves in line transects along their longest diagonals in Golestan, Mazandaran and Ardebil (Moghan) provinces and the following factors were registered: land size area (hectare), cultivation of adjacent fields, existence of trees, bird species and their numbers. When detecting a damaged patch (at least 5%−10% of oilseed rape plants had bird damage signs), cardinal and intercardinal directions in the farm, distance to the farm#039 s edge and center, distance (m) to hedge, river/stream/canal and road were noted and the following characteristics were measured in a 1 × 1 m plot: number of oilseed rape plants, number of oilseed rape plants having bird damage signs, and number of lark faeces. According to the results, bird damage rate in 129 damage patches was averaged at 46.43% ± 1.87 that the highest bird damage rate was found in Golestan province (52.82% ± 2.39). According to statistical analyses, bird damage rate was significantly different among these three regions, damage rate of different bird species in Golestan and Mazandaran provinces, presence of trees around the farm in Golestan and Moghan, position of bird damage patch (P lt 0.05). Bird damage rate had positive significant correlation with number of lark faeces and distance to road (P lt 0.05). There was not found any significant relationship between the remaining factors with bird damage rates (P gt 0.05). According to the results obtained, in order to reduce bird damage rate, it is recommended to: sowing oilseed rape in early autumn and before the arrival of migrating Eurasian Skylarks, cultivation of oilseed rape and wheat farms very close together, and cultivation of oilseed rape near roads.