اثرات زیر کشندگی اسانس‌های زیره سبز و میخک روی کنه تارتن دولکه‌ایTetranychus urticae

کنه تارتن دولکه‌ای یکی از مهم‌ترین آفات محصولات کشاورزی به شمار می‌رود. با توجه به اثرات نامطلوب استفاده از ترکیبات شیمیایی، این تحقیق به منظور معرفی ترکیبات جایگزین و کم خطر انجام شد. در پژوهش حاضر، اثرات کشندگی و زیرکشندگی اسانس‌های گیاهی زیره سبز (cuminum cyminum) و میخک (eugenia caryophyllata) بر پارامترهای زیستی کنه تارتن دولکه‌ای در شرایط آزمایشگاهی، در دمای 1 ±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ±65% و دوره نوری 8:16 (روشنایی: تاریکی) ساعت مورد بررسی قرار گرفت. سمیت تنفسی اسانس زیره سبز ( ppm74/3 lc50=) بیشتر از اسانس میخک ( ppm13/6 lc50=) برآورد شد. طول دوره نابالغ در تیمار با اسانس میخک به طور معنی‌داری کوتاه‌تر از شاهد بود. متوسط باروری کل (تخم به ازا هر ماده) از 08/31 در تیمار با اسانس میخک تا 44/64 در شاهد بود. نرخ خالص تولیدمثل (r0) برابر 99/12 و 54/11 به ترتیب در تیمار با اسانس زیره سبز و میخک بود، که بطور معنی‌داری کمتر از شاهد بود. نرخ ذاتی افزایش جمعیت در شاهد و تیمار زیره سبز و میخک به ترتیب معادل 21/0 و 15/0 (نتاج به ازای هر ماده در روز) بود. نتایج نشان داد که اسانس‌های گیاهی مذکور ممکن است بتواند به عنوان جایگزین آفت کش‌های شیمیایی برای کنترل این آفت بکار روند.