واکنش لاین‌های گندم نامزد معرفی رقم تجاری جدید نسبت به بیماری لکه‌برگی سپتوریایی

الگوی بیماری زایی جدایه های لکه‌برگی سپتوریایی گندم septoria tritici blotch (stb) جمع آوری شده از منطقه مغان روی مجموعه ژنوتیپ‌های افتراقی در سال‌‌های 1399 و 1400 نشان داد که برای ژن های مقاومت stb3، stb4، stb7، stb8 و stb9 در هر دو سال پرآزاری و برای ژن‌های مقاومت stb11 و stb18 در هر دو سال ناپرآزاری وجود داشت. به منظور شناسایی منابع مقاومت، واکنش 53 لاین گندم نامزد معرفی به‌عنوان رقم تجاری جدید نسبت به جمعیت عامل بیماری در مرحله گیاه کامل در مزرعه در دو سال متوالی، و واکنش مقاومت گیاهچه ه ای لاین ها در شرایط گلخانه ه ای در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در دو تکرار، بررسی شد. نتایج نشان داد که لاین ها در سه گروه اصلی (مقاوم، نیمه- مقاوم تا نیمه حساس و حساس) قرار گرفتند. نوزده درصد از لاین های گندم شامل (dm-95-6، d-96-16، dm-95-16، d-96-5، d-96-19، n-94-12، n-95-7، n-95-10، n-96-15 و cd-96-9) واکنش نیمه مقاوم تا مقاوم در مراحل گیاهچه ه ای و گیاه کامل در منطقه مغان در دو سال نشان دادند. از لاین های مقاوم شناسایی شده می توان در برنامه های به نژادی تهیه ارقام گندم مقاوم به لکه‌برگی سپتوریایی به عنوان منابع مقاومت استفاده نمود.

reaction of wheat lines candidate for introduction as new commercial cultivars to septoria tritici blotch

virulence pattern (factors) of the isolates septoria tritici blotch (stb) collected from moghan was identified using wheat differential genotypes in 2020 and 2021. based on the results, high virulence was observed on resistance genes stb3, stb4, stb7, stb8, and stb9, however, no virulence was detected on stb11 and stb18 in both years. in order to identify new sources of resistance, adult plant and seedling response of 53 wheat lines candidate for introduction as new commercial cultivars to pathogen populations was studied in a randomized complete block design (rcbd). results showed three main groups for wheat genotypes as resistant, moderately resistant to moderately susceptible, and susceptible. nineteen percent of wheat lines including dm-95-6, d-96-16, dm-95-16, d-96-5, d-96-19, n-94-12, n-95-7, n-95-10, n-96-15 and cd-96-9 showed moderately-resistant to resistant reaction in seedling and adult plant stages in moghan in two years. the resistant wheat lines identified in this research could be used as sources of resistance in breeding programs to develop stb resistant wheat cultivars.