چهار گونه عمده سن Miridae روی درختان پسته در ایران

در مناطق پسته کاری و رویش‌گاه‌های پسته وحشی استان کرمان چندین گونه سن از خانواده miridae روی درختان پسته اهلی (pistacia vera l.) و درختان پسته وحشی (pistacia atlantica sub sp. p. mutica (fischer & c.a. meyer) و p. khinjuk stocks) زندگی می‌کنند. بر اساس مطالعات صحرایی از بین آن‌ها چهار گونه دارای فراوانی بیشتر و پراکنش وسیع‌تر می‌باشند. معمولاً میوه‌های جوان پسته بلافاصله پس از مرحله گرده افشانی تا قبل از تشکیل پوست استخوانی مورد حمله سن‌های متعلق به خانواده miridae قرار می‌گیرند. دو گونه سن campylomma diversicorne reuter, 1878 و campylomma verbasci (meyer-dür, 1843) به میوه‌های تازه تشکیل شده و جوان پسته در اوایل بهار حمله می‌کنند و خسارت آن‌ها به صورت لکه تیره در پوست رویی میوه پسته بروز می‌کند، این عارضه epicarp lesion نام دارد. این صدمه که به دلیل فرو بردن خرطوم سن در میوه جوان پسته ایجاد می‌گردد بتدریج در تمام بافت آن گسترش می‌یابد و میوه‌ی صدمه دیده خشک می‌شود و سپس ریزش می‌نماید. این نوع خسارت در بین پسته کاران استان کرمان با نام محلی داغو معروف است و معمولاً از عوامل عمده کاهش محصول می‌باشد (1). بر اساس اطلاعات موجود، سن c. verbasci به عنوان یک حشره گیاه خوار و شکارگر محسوب می‌شود (4). در رفتار گیاه خواری، پوره‌های جوان از شیره گیاهی، گرده و شهد تغذیه می‌کنند. در رفتار شکارگری، پوره‌ها و حشرات کامل از شته، کنه، تریپس و پسیل گلابی تغذیه می‌کنند (3; 6). سن c. verbasci به عنوان آفت میوه سیب در آذربایجان غربی نیز گزارش شده است (5). بررسی‌های صحرایی نشان داد دو گونه سن farsiana pistaciae linnavuori, 1998 و pseudoloxops sangrudanus linnavuori, 2006 در سطح وسیعی از باغ‌های پسته و رویشگاه‌های پسته وحشی در استان کرمان پراکنده هستند. پوره‌های هر دو گونه از پوره‌های سنین مختلف پسیل معمولی پسته، agonoscena pistaciae burckhardt and lauterer تغذیه می‌کنند و با این رژیم غذایی با موفقیت به حشره کامل تبدیل می‌شوند. سن‌های f. pistaciae و p. sangrudanus در بهار روی درختان پسته آلوده به آفت پسیل معمولی پسته حضور دارند (2)، در عین حال سایر شکارها و رفتار تغذیه‌ای آن‌ها ناشناخته می‌باشد. این اولین گزارش از حضور و زندگی سن‌های c. diversicorne، c. verbasci و p. sangrudanus روی درختان پسته اهلی و وحشی می‌باشد.