تاثیر ویروس مخطط توتون بر غلافبندی ارقام مختلف سویا در شرایط گلخانه

ویروس مخطط توتون (tobacco streak virus) یکی از مهم‌ترین ویروس‌های مخرب محصولات زراعی بوده و به‌عنوان عامل سوختگی جوانه‌های سویا در نقاط مختلف دنیا گزارش شده است. در این پژوهش، واکنش ارقام رایج سویا در شمال کشور نسبت به این ویروس و تاثیر احتمالی آن بر سویا در شرایط گلخانه ارزیابی شد. پژوهش به‌صورت طرح کاملاً تصادفی در قالب فاکتوریل با دو تیمار جدایه‌های ویروس (جدایه‌های سویا، ماش و آفتابگردان) و ارقام سویا (ویلیامز، امیر، کتول، سامان، ساری) در سه تکرار انجام شد. برای اثبات آلودگی بوته‌ها از آزمون الایزای مستقیم با استفاده از آنتی‌سرم چند همسانه‌ای tsv و واکنش زنجیره‌ای پلیمراز با استفاده از آغازگرهای اختصاصی ویروس استفاده شد. نتایج نشان داد جدایه‌های ویروس به‌طور معنی‌داری باعث کاهش ارتفاع بوته‌ها، کاهش تعداد گره‌ها  و کاهش تعداد غلاف‌های سالم شدند. ارقام نیز دارای تاثیرمعنی‌دار برشاخص‌های رشدی ارتفاع بوته ، تعداد گره، تعداد غلاف‌سالم، و وزن تر بوته‌ها بودند. کمترین میزان تفاوت شاخص‌های رشدی و میزان غلاف‌بندی نسبت به نمونه شاهد در رقم ویلیامز و بیشترین آنها در ارقام امیر و کتول مشاهده گردید. شدت علایم ایجاد شده توسط جدایه سویا بیشتر از دو جدایه ماش و آفتابگردان بود. نتایج حاکی از تاثیر معنی‌دار جدایه‌های ویروس و ارقام بر غلاف‌بندی سویا بود.