اثر اسانس و عصاره های گزنه و نعنا فلفلی در جلوگیری از رشد قارچ آسپرژیلوس فلاووس و تولید آفلاتوکسین b1

استفاده از اسانس و عصاره های گیاهان دارویی به دلیل داشتن خواص دارویی، ضد قارچی، ضد باکتریایی و آنتی اکسیدانیدر صنایع دارویی، غذایی و خوراک دام رو به پیشرفت است. به منظور ارزیابی اثر دو گیاه دارویی گزنه و نعنا فلفلی در جلوگیری از رشد میسلیومی و کاهش آفلاتوکسین قارچ aspergillus flavus این پژوهش اجرا شد. تاثیر اسانس با غلظت های 5/62، 125، 250، 500 و 1000 میلی گرم در لیتر و عصاره های آبی، اتانولی و اتانولی70 درصد (با غلظت 500، 1000، 2000، 4000 و 6000 میلی گرم در لیتر ( بر کاهش رشد قارچ a. flavus و آفلاتوکسین به روش اختلاط با محیط کشت مایع بررسی شد. میزان آفلاتوکسین با استفاده از کروماتوگرافی لایه نازک با کارایی بالا ارزیابی شد. به کارگیری اسانس نعنا و گزنه در غلظت 1000 میلی گرم در لیتر به ترتیب 40/79 و30/53 درصد کاهش در وزن خشک قارچ و 25/88 و 3/57 درصد کاهش در میزان آفلاتوکسین تولیدی را به دنبال داشت. عصاره های گیاه نعنا فلفلی در کاهش رشد میسلیومی قارچ و آفلاتوکسین کارآمدتر از عصاره های گزنه بودند و بیشترین کاهش وزن خشک قارچ (25/95 درصد) و آفلاتوکسین تولیدی (58/89 درصد) در غلظت 6000 میلی گرم در لیتر عصاره اتانولی نعنا فلفلی دیده شد. از سوی دیگر مشخص شد که اسانس و عصاره های اتانولی و اتانولی 70 درصد هر دو گیاه، قادر به تجزیه قابل توجه آفلاتوکسین b1 محیط نیستند در حالی که عصاره های آبی گزنه و نعنا فلفلی در غلظت 4000 میلی گرم در لیتر به ترتیب 15/87 و 1/56 درصد آفلاتوکسین b1 را کاهش دادند. بنابراین اسانس و عصاره های نعنا فلفلی در مقایسه با اسانس و عصاره های گزنه در کاهش رشد میسلیومی قارچ و آفلاتوکسین تولیدی کارآمدتر هستند. در این تحقیق عصاره آبی گزنه فعالیت تجزیه کنندگی قوی آفلاتوکسین b1 را نشان داد که می تواند کاندیدایی امیدبخش برای کاهش آفلاتوکسین معرفی شود.