تاثیر سیال سازی دانه در فرآیند خشک کردن و خصوصیات زراعی بذر کلزا

به‌منظور کاهش زمان خشک شدن و ارتقای شاخص های کیفی بذور خشک شده از روش های مختلف استفاده می شود که هوا دهی مناسب با سیال‌سازی محصول به‌هنگام خشک شدن از آن جمله است. در این تحقیق با استفاده از یک دستگاه خشک‌کن بستر سیال آزمایشگاهی، بذور کلزا با20 درصد رطوبت بر پایه وزن خشک، در محدوده دمایی30 تا 60 درجه سلسیوس با بازه های دمایی 10 درجه سلسیوس، در سه حالت بستر ثابت، شروع سیال‌سازی و بستر سیال خشک شدند. با در نظر گرفتن تاثیر تغییرات دما و حالت بستر بر سینتیک خشک شدن دانه ها، صفاتی از قبیل درصد جوانه زنی نهایی(قوه نامیه)، درصد سبز شدن، شاخص سطح برگ گیاهچه، و وزن خشک گیاهچه در بذور تحت تیمارهای آزمایشی به‌همراه تیمار شاهد (خشک و آماده نشده) ارزیابی شد. نتایج به‌دست آمده موید تاثیرگذاری معنی دار دما و سیال سازی بستر کلزا در حین فرآیند خشک کردن است. علاوه بر آن، تهویه مناسب در فرایند خشک کردن بذر کلزا با قرار دادن محصول در آستانه سیال سازی و بعد از آن، در تسریع فرآیند خشک کردن محصول تاثیرگذار است. نتایج نشان داد که تغییرات بستر نیز در دماهای متفاوت روی کاهش زمان خشک شدن موثر است و سیال سازی زمان خشک شدن بذر را بیش از 23 درصد نسبت به‌حالت بستر ثابت کاهش می دهد. تغییر بستر از آستانه سیال سازی به سیال، تنها حدود 8 درصد زمان خشک شدن محصول را بالا می برد. از این رو می توان گفت که وقتی کاربرد دماهای بالا برای کیفیت محصول محدود است، با قرار دادن بذر در آستانه سیال سازی می توان آن را با حداقل دما و صرف انرژی کمتر در زمانی کوتاه خشک کرد. بررسی اثر سیال سازی بذر در فرآیند خشک کردن برجوانه زنی و سبز شدن بذر کلزا نشان می دهد که در محدوده دمایی 30 تا 40 درجه سلسیوس می توان بذور با رطوبت بالا را با روش های آستانه سیال‌سازی خشک و قوه نامیه و توان رویش بذر کلزا را در حد استاندارد حفظ کرد.