اثر پرتوهای بتا بر تغییرات کمی و کیفی سیب‌زمینی طی انبارداری

نگهداری سیب‌زمینی پس از برداشت با مشکلات عمده‌ای همراه است. تقریباً 30 درصد محصول تولیدی کشور طی چند ماه نگهداری از بین می‌رود. استفاده از نگهدارنده‌های شیمیایی نه تنها به نگهداری مناسب محصول در انبار کمک نمی‌کند، بلکه اثرات جانبی نامطلوبی را نیز به‌دنبال دارند. در این مطالعه اثر پرتو بتا بر نگهداری غده‌های سیب‌زمینی بررسی شده است. غده‌های سیب زمینی رقم آگریا با دوزهای 30 تا150 گری تیمار و همراه با غده‌های شاهد به‌مدت 7 ماه در انبار سنتی نگهداری شدند. غده‌ها 1، 4، و 8 هفته پس از برداشت پرتودهی شدند. برخی عوامل کیفی سیب‌زمینی از جمله درصد رطوبت، مقدار قند احیا (کاهیده)، میزان تیرگی غده پوست‌گیری شده، و درصد جوانه‌زنی غده ها هر 5/1 ماه یک‌بار اندازه‌گیری شد. بر اساس نتایج به‌دست آمده، پرتودهی غده‌ها با دوز 120 گری تجمع قند احیا (کاهیده)، درصد جوانه‌زنی، تیرگی بافت پوست‌گیری شده، و افت رطوبت را به شکل معنی‌داری (درسطح 5 درصد) بهتر از دیگر تیمارها کاهش می‌دهد. همچنین زمان پرتودهی اثر معنی‌داری بر پارامترهای فوق دارد بدین معنی که بهترین نتیجه هنگامی به‌دست می‌آید که فرایند پرتودهی غده‌ها حداکثر تا 1 ماه پس از برداشت باشد. با افزایش زمان انبارداری غده‌ها از میزان رطوبت آنها کاسته و بر میزان قند احیا (کاهیده) و درصد جوانه‌زنی غده‌ها افزوده می‌شود. هیچ یک از دوزهای پرتو بتا برای پرتودهی غده‌های بذری سیب‌زمینی قابل توصیه نیست. اجرای این روش می‌تواند ضایعات سیب زمینی را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.