نقش کاربری اراضی در کیفیت آب رودخانه الوند کرمانشاه

علل تغییرات مکانی کیفیت آب رودخانه الوند در غرب کرمانشاه هدف اصلی این مقاله را تشکیل می دهد. برای انجام این تحقیق 9 محل در امتداد رودخانه الوند انتخاب گردید و برای تعیین کیفیت آب، 10 پارامتر فـیزیکی و شیمیایی کیفیت آب در 2 یا 3 نوبت در هر فـصل در طی یک سال اندازه گیری گردید. این پارامترها عبارت بودند از: درجه حرارت محیط، درجه حرارت رودخانه، ph ، do ، od bod، e.c.، tds، کدورت و شوری. علاوه بر اندازه گیری های یادشده در ایستگاه های مزبور، در دو نوبت در اسفند 1385 و مرداد 1386 نمونه گیری آب صورت گرفت تا برای اندازه گیری کلیفرم انگلی و کل کلیفرم ها و همچنین اندازه گیری فلزات سنگین به آزمایشگاه های جداگانه ای منتقل شوند. فلزاتی که در این رابطه اندازه گیری گردید، عبارت بودند از: مس، آلومینیم، کرم، سرب، کادمیوم، نیکل، منگنز و وانادیوم. مقایسه این داده ها و تجزیه و تحلیل خوشه ای آنها نشان داد که اغلب پارامترهای کیفیت آب و کلیفرم های رود با گذر از مراکز جمعیتی از بالادست به سمت پایین دست یک روند افزایش دارند و تنها در میانه رود؛ یعنی، در ایستگاه قبل از قره بلاغ در دو شاخص کدورت آب وcod افزایش غیرعادی رخ می هد. علی رغم این، مقدار فلزات سنگین در مسیر رود دچار نوسانات خیلی زیادی می گردد. در ریجاب واقع در بالادست رود دو عنصر کروم و نیکل بالاست، درحالی که اغلب فلزات سنگین، بویژه کادمیوم و سرب در مینه رود، در محدوده بین سرپل ذهاب و قره بلاغ و عمدتاً در قبل از قره لاغ به اوج خود می سند. بررسی نمونه از شاخه کوچکی از رود که در این بخش از شمال به رود الوند می پیوندد، نشان داد که این شاخه بیشترین مقدار این افزایش ها را توجیه می کند. در این نمونه کدورت آب .t.u. 16، cod آنmg/l 8 ، و کادمیوم و سرب آن به ترتیب 2/111 و 9/2 پی پی بی بوده است. در حالی که در همین زمان در ریجاب واقع در بالادست رود کدورت آب n.t.u. 8/0 cod آن ناچیز، کادمیوم و سرب آن به ترتیب 068/0 و 199/0 پی پی بی بوده است.